Биләр – Кече Чирмешән елгасының сул кушылдыгы буенда урнашкан урта гасырлар (X-XV йөзләр) шәһәре, Идел буе Болгарының эре сәяси, рухи, мәдәни һәм сәүдә-һөнәрчелек үзәге. Халыкка исә ул «Хуҗалар тавы», «Изге чишмә» комплексы аша таныш. «Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина онытылган Биләр шәһәрлегендә булып кайтты.

2 июльдә Киров өлкәсендә Сабан туе гөрләде. Күпмилләтле төбәктә халкыбызның милли бәйрәмендә татарлар, руслар, марилар, удмуртлар да катнашты. «Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина Сабан туенда төрле милләт халкы белән аралашып, тамашаны күзәтеп кайтты.

Биләрдә күңелне тырнаган бер күренеш бар: агач ботакларына төрле-төрле чүпрәкләр бәйләү. «Бу чүпрәкләрне кемнәр бәйли?» – дип кызыксынып сорадым Биләр урманчылыгы җитәкчесе Рамил Нуруллиннан, ул: «Мәҗүсилек динен тоткан чувашлар», – диде. Биләрдәге агачларга чүпрәкләр бәйләргә, таш тирәли әйләнгән татарларга ни әйтергә?

Узган елның июлендә Казанда Җәмигъ мәчетенең эскиз проектлары халыкара конкурсы җиңүчеләрен игълан иткән иделәр. Ике җиңүченең эше лаек дип табылса да, Җәмигъ мәчете быел, гомумән, башка проект буенча, башка урында төзеләчәк. «Интертат» Казан ратушасында яңгыраган фикерләрне тәкъдим итә.

Алия белән Даниэле – иң үрнәк гаиләләрнең берсе. Татар кызы итальян егете белән Италиядә таныша, ә инде 5 елдан соң алар Казанда гөрләтеп туй итә. Эш эзләп интеккәч, Даниэле монда үз пиццериясын ачып җибәрә, телеңне йотарлык пицца пешерә, татарча, русча өйрәнә... «Интертат» хәбәрчесе бу гаиләдә кунакта булып кайтты.

5 кеше, 111 ел элек баткан Титаник кораблен карарга, батискафка утырып, 4 чакрым тирәнлеккә төште. Менә инде 4нче көн алар белән элемтә юк. Исәпләүләр буенча, батискафта (су асты көймәсе) кислород запасы бөтенләй беткән. Анда булган пассажир-миллиардерлар инде исән түгел, дигән сүз.

КФУ студентлары аны татар теле синтаксисы фәнен укыткан мөгаллим буларак белә. Сүзебез – университетның татар теле белеме кафедрасы доценты, татар теле дәреслекләре авторы Рамилә Сәгъдиева турында. Аның белән мәгариф өлкәсендәге мәсьәләләр, дәреслекләр төзүдәге үзенчәлекләр һәм татар фәненең киләчәге турында сөйләштек.

Биләр җиренең даны еракларга таралган... Шуңа да монда ел әйләнәсе кеше йөрүдән туктамый. Әмма быел Хуҗалар тавы бик шөбһәле күренә. Җәй булуга карамастан, Биләр урманнары ерактан ук кара булып тора. Агачлар «шәрә», яфракларын парсыз ефәк күбәләге кортлары ашап бетергән... «Интертат» Хуҗалар тавында булып кайтты.

Журналист Ландыш Насыйхова Биләрдәге Хуҗалар тавында кортларга тап булган. Агачларга кортлар ябышкан, видеолардан күренгәнчә, кортлар яфракларны «керт-керт» ашап бетерә бара. Хуҗалар тавындагы агачларга зыян килеп, алар корып бетмәсме?

«Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина Ульяновскида яшәгән һөнәрчеләр, осталар белән сөйләшеп кайтты.

Танылган әдәбият тәнкыйтьчесе, шагыйрь, нәшир, педагог, җәмәгать эшлеклесе, Муса Җәлил һәм Гавриил Державин исемендәге Республика премияләре лауреаты, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Мөдәррис Вәлиевкә, исән булса, 70 яшь тулган булыр иде. «Интертат» Мөдәррис Вәлиевны искә алу кичәсеннән репортаж тәкъдим итә.

«Интертат» электрон газетасы «Татар журналисты» сәхифәсендә татар журналистикасында үз эзен калдырган, тарихка кереп калган журналистлар белән таныштыруны дәвам итә. Кунагыбыз – 2011-2021 елларда татар журналисты булып эшләгән һәм бу өлкәдә зур уңышларга ирешкән Линар Закиров.

Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясендә Илһам Шакиров исемендәге II Республика премиясен тапшыру тантанасы булды. Тантанада премия лауреатларын котладылар. Чараны «Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина да күзәтте.

«Интертат» электрон газетасы татар журналистикасында үз эзен калдырган, тарихка кереп калган журналистлар белән таныштыруны дәвам итә. «Татар журналисты» сәхифәсенең чираттагы кунагы – журналистларга канат куйган, күп еллар «Ватаным Татарстан» газетасында эшләгән журналист, публицист-язучы, педагог Мәгъсүм Гәрәев.

«Россия – Ислам дөньясы» XIV Халыкара форум кысаларында «Хөсәен Фәезханов һәм Шиһабетдин Мәрҗани – бөек галимнәр, дин белгечләре һәм мәгърифәтчеләр» дип исемләнгән VIII Россиякүләм фәнни-гамәли конференциясе булды. «Интертат» Шиһабетдин Мәрҗани мәчетендә Хөсәен Фәезханов турында яңгыраган кызыклы фактларны тәкъдим итә.

Алия белән безне КФУның Татар халык хоры таныштырды. Күпләр аны хорның чишмәдәй саф тавышлы солисты буларак исендә калдыргандыр. Хәзер исә ул – бер бала анасы, күп илләрдә булган сәяхәтче. Алиянең бу сәяхәте исә калганнарыннан бик тә аерылып торды. Мәккәгә гомрә кылырга баруы турында ул «Интертат» хәбәрчесенә сөйләде.

Исән булса, халкыбызның бөек җырчысы Таһир Якуповка бүген 77 яшь тулган булыр иде. Йолдыз булып балкыды да шундук җиргә атылды... Тиз арада халкыбыз күңелен яулап алган артистның юкка чыгуы, билгесезлектә мәрхүм булуы гына аңлашылмый... Ни өчен зур талант иясе онытылган? «Интертат» бу сорауга җавап эзләде.

«Интертат» электрон газетасы татар журналистикасында үз эзен калдырган, тарихка кереп калган журналистлар белән таныштыруны дәвам итә. «Татар журналисты» сәхифәсендә кунакта – «Ватаным Татарстан» газетасы журналисты, республикабызның танылган шәхесләре турында язган 60лап китап авторы – Габделбәр Ризванов.

«Алдынгылар хәрәкәте» балалар һәм яшьләр хәрәкәте бинасында оешманың җитәкчесе Тимур Сөләйманов инициативасы белән «Габдулла Тукай хәзер нинди булыр иде икән?» темасына дизайн эшләре – артлар тәкъдим иттеләр. Җиңгән эшләр арасында татарча хаталы язылган рәсемнәр дә бар. Проектлар турында – «Интертат» язмасында.

«Интертат» электрон газетасы «Татар журналисты» сәхифәсендә татар журналистикасында үз эзен калдырган, тарихка кереп калган журналистлар белән таныштыруны дәвам итә. Чираттагы язмабызны «Татарстан яшьләре» газетасын 27 ел буе җитәкләгән, аның баш мөхәррире булган талантлы журналист Исмәгыйль Шәрәфиевка багышлыйбыз.

Сәгъди абзый – Сәгъдәтдин Шәмсетдин улы Салихов 5 яшьлек Габдулла Тукайны үзенә сыендырган, улы итеп тәрбияләгән шәхес. «Интертат» хәбәрчесе Арча районы Кырлай авылында Сәгъди абзый утарында кунакта булып, аның туганы белән аралашып, каберен зиярәт кылып кайтты.

«Татмедиа» акционерлык җәмгыяте «Шәп блогер» медиа мәктәбенә блогларын үстерергә теләгән яшьләрне туплый. Түләүсез медиа мәктәпкә ничек эләгергә? Проектның барлык нечкәлекләре турында «Татар-информ»да матбугат очрашуында сөйләделәр.

Язучылар белән Габдулла Тукайның ватаны – туган авылы Кушлавычта һәм шүрәлеләр яши торган, кура җиләк тә җир җиләк дип, Тукай мактап язган Кырлай авылына сәфәр кылдык.