Әгәр күкрәк читлеген ачып, йөрәген урыныннан кубарырлык көче булса, аны улына күчерерлек ата белән сөйләштем мин бүген. Мамадышның Түбән Тәкәнеш авылыннан Наил Хәмизуллин шундыйлардан. Үзенә йөрәгенең бер кыйпылчыгы гына да җитәр иде төсле, тик улы гына яшәсен иде дә...

КФУ Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының «Татар теле, әдәбияты, журналистика» юнәлешендә 2 курста укучы Руфинә Гарифуллина үз тормышында булган югалтулар, иң кайгылы вакыты һәм киләчәккә карашы турында яза.

Язмыш сынавы белән очрашкач, сынмас өчен көчле рух кирәк. Көннәрнең берендә күзләре күрми башлаган Динар Гаяновның көчле рухы сокландыра. Ул дөньяны «яңача» кабул итәргә өйрәнә, үзе өчен яңа мөмкинлекләр таба. Бүгенге көндә Динар – спорт туризмы буенча Россия чемпионы.

Буада 22 сентябрь көнне булган коточкыч янгын бөтен республиканы тетрәндерде. Зәһәр ялкын типсә тимер өзәрдәй 2 яшь ир-атны харап итеп, 3 нәни баланы әтисез калдырды.

Тормышыбыздагы иң катлаулы, иң авыр төннәрнең берсе. Таң да атмас кебек иде ул чакта. 2018 елның 28 августы... Башкортстанның Чакмагыш районы халкы аны «заманыбыз Корчагины» дип атады, журналистика аксакалы, соңрак әдип, район Умартачылар Советы рәисе һәм җәмәгать эшлеклесе Әгъдәл Низаев мәңгелеккә китте. Төнге сәгать 2дә йөрәге тибүдән туктады.

«Әнием, сиңа даруга акча кирәк бит, әйдә, бернәрсә дә алмыйк...» – тәм-томнан сыгылып торган кибет киштәләре кырыеннан узып кына китәргә әзер булган 10 яшьлек кызчык сүзләре бу. Барысы да әнисе хакына! Гомерен дәвам итәр өчен, аена 500 мең сумлык диярлек дарулар эчәргә мәҗбүр булган иң кадерле кешесе хакына!

«Язмыш синең тез астыңа китереп сукса – егылмас өчен якасына ябыш», – дип яза Фәнис Яруллин. Фидалия Галләмованы да язмыш ничек кенә сынамый: иренең, инсульт кичереп, комага китүен дә, әтисенең, авариягә эләгеп, урын өстенә ятуын да, якыннарының авыр чакта ташлап китүләрен дә күрергә туры килә аңа...

«Эх, җәй узды», – дип, һич уфтанырлык түгел, исән-имин, кайгысыз узган җәйләргә мең шөкер кыласы икән бит. Җәйге айлары «энә өстендә» үткән, өмет белән өметсезлек бизмәндә тибрәлеп торганнарга килгән сынауларны ишеткәч, әнә шундый нәтиҗә ясамыйча, тагын ни дисең?!

Нинди генә авырлыклар кичерсә дә югалмаган, сынмаган көчле рухлы кешеләр турында китаплар язалар, фильмнар төшерәләр. Ә алар безнең арабызда. Әллә ни ерактан эзләргә дә кирәк түгел үзләрен. Авылдашым Әнисә апа Фәсхиева язмышы да – утырып еларлык һәм гыйбрәт алырлык.

Константиновка бистәсендә яшәүче 61 яшьлек Рәсимә Гыйләҗева үзе генә 2 авыру баласын тәрбияли. Аның сүзләренчә, кызларының сәламәтлек белән проблемалары тугач кына башлана, моңа кадәр бернинди җитешсезлекләр күзәтелми. 38 яшьлек Раниягә төгәл диагнозны бүгенге көнгә кадәр куя алмыйлар, ә 33 яшьлек Зәрия эпилепсия белән авырый.

«ТАҢ» проектының чираттагы чыгарылышында танылган шагыйрә, журналист Гөлинә Шәйхи белән югалтулар, илдәге вазгыятьнең яшь язучыларга тәэсире, кыйммәтле бүләкләр һәм никахка кадәр җенси мөнәсәбәткә керү турында сөйләштек.

Журналист Гөлназ Әхтәмҗанова күптән түгел Калининградта сәяхәттә булды. Экскурсия вакытында гид бер тарих сөйләгән.

Балтач егете Рәдис Сабировны язмыш 4 ай элек инвалидлар коляскасына беркетеп куя. Тумыштан кәрлә буйлы (фәнни телдә «гипофизар нанизм») булса да, Рәдис тулы канлы тормыш белән яшәгән: әнә бит апасы да «йөгереп йөри иде әле ул» ди.

Каюм Насыйриның 200 еллыгы уңаеннан ачылган «Беренче» күргәзмәсендә без тарих фәннәре докторы, Татарстан Фәннәр академиясенең Исламны өйрәнү үзәгенең өлкән фәнни хезмәткәре Илдус Заһидуллин белән Каюм Насыйриның шәхси тормышы турында сөйләштек.

«Мин, синең хатының, бер бүлмәле фатирда 2 бала үстерергә, иске машинада йөрергә һәм хезмәт хакыннан – аванска, аванстан хезмәт хакына кадәр тарта-суза яшәргә мәҗбүр икән, димәк, син «мужик» түгел...»

«Аның язмышы турында әсәр язарга була», – дип таныштырдылар мине язманың герое Гөлсинә Сәмигуллина белән. Үзе белән күрешеп, сөйләшеп утырганда аның утны да, суны да кичеп, язмыш авырлыклары алдында сынмавы мине сокландырды, хатын-кызның ни дәрәҗәдә көчле булуына кабат инандым.

Балтачта яшәүче Альбина һәм Рашат Сибгатуллиннар гаиләсе турында 2021 елда язган идек. Алма кебек ике балалары – Динә белән Данис үсеп килә. Тик Динәнең өлешенә 30дан артык нурланыш терапиясе, 3 операция туры килгән. Инде аягын сындырып, бөтенләй йөри алмый башлаган...

«Тиздән абый ут эченә кереп китәчәк. Ә мин аның белән сөйләшергә дә өлгерми калдым», – ди Нәфисә Минәҗева озак еллар аралашмаган, ә хәзер үз теләге белән махсус операциягә киткән абыйсы турында.

Узды, 2 атна узып та китте... Әй, ул санаулы көннәрне әйтмә инде син аны... Фәниснең кадерендә, ышыгында яшәү, кем әйтмешли, кече телләренә дә йокмаган төсле. Гүя ай күрде, кояш алды.

«Өч көн алдан килгән булсаң... хәзер инде соңга калгансың» – Казанның 7нче хастаханәсендә табиблар әйткән бу сүзләр Ләйсән Мингалиева өчен аяз көнне яшен суккан күк яңгырагандыр, мөгаен. Әле күптән түгел генә төпчегеңнең 1 яшен билгеләп үтеп, аягүрә чабып йөргән җиреңнән аяксыз кал әле син!

Җырчы Айгөл һәм Ришат Шәйхетдиновлар гаиләсе бу көннәрдә зур югалту кичерде. Озак авырудан соң, Айгөлнең әтисе Әмирҗан абый мәңгелеккә китеп барды. Җиделәрен үткәреп, бераз тынычланып калганнан соң, Айгөл «Интертат»ка әтисе турындагы иң якты хатирәләре белән уртаклашты.

Көтмәгәндә аяктан ега торган әйберләр була тормышта: ул – я аяз көнне яшен суккандай килгән хәбәр, я кисәк килгән чир. Тубылда яшәүче татар кызы Алсу Халидуллина, яшьлеге чәчәккә бөреләнеп, яшьнәп яшәр чагында – 23 яшендә яман чиргә дучар була.