Росстат елның соңгы көнендә – 31 декабрьдә – 2020 елгы җанисәп нәтиҗәләрен игълан итте. 2020 елгы дип аталса да, җанисәп чынлыкта 2021 елда үткәрелде һәм аның нәтиҗәләре уздырылганга кадәр үк бәхәс тудыра башлаган иде иде. «Интертат» җанисәпнең кайбер саннарына нәтиҗә ясый.

Башкортстан буйлап сәфәребезнең финиш ноктасы – Нуриман районы үзәк китапханәсе иде. Биредә без 8 метр озынлыкта шәҗәрәсен ясаган шагыйрә, популяр җырлар авторы Халисә Мөдәрисова белән очраштык. Халисә апаның өлгерлеген күреп, шаклар каттым. Ә аннан соң ул безне өенә кунакка чакырды.

Милли шура рәисе Васил Шәйхразыев Бөтендөнья татар конгрессының еллык эшчәнлегенә нәтиҗә ясады. Ул чараларның күбесен «Татар-информ», «Интертат» сайтларында яктыртып бардык. Без барысын да хәтерлибез. Журналистлар үзләренең күзәтүләре, тәкъдим-фикерләре белән уртаклашты.

Башкортстанның Аскын районы татар дөньясына бик күп талантлар биргән. Шуларның берсе – шагыйрь, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Госман Садә. Шагыйрьнең вафатына сигез ел узса да, якташлары үзен әле дә телгә алып сөйли, юксына. «Интертат» Госман Садәнең туганнары белән аралашып кайтты.

Кичә «Пирамида» концертлар залында Республикакүләм «Татар-кызы-2022» бәйгесе узды. «Интертат» һәм «Татар-информ» журналисты Энҗе Габдуллина гран-при алды. Милли журналистның җиңүе татар журналистикасына тәэсир итә аламы?

Актаныш районы кызы, «Татар-информ» һәм «Интертат» журналисты Энҗе Габдуллина Республикакүләм «Татар кызы-2022» бәйгесенең финалында катнаша.

Электрик, эретеп ябыштыручы, дизайнер, флорист кебек һөнәр ияләре берләшеп, Чиләбедә «Башмагым» татар халык театры оештырып җибәргәннәр. «Интертат» хәбәрчесе һәвәскәр театраллар очрашып, театр тормышы, Чиләбе татарларының көнкүреше турында сөйләште.

Ни өчен Башкортстанда милли рух көчле? «Мәдәни җомга» газетасы баш мөхәррире, язучы, Габдулла Тукай премиясе иясе Вахит Имамов Башкортстанда сәфәрдә булып кайтканнан соң, фикерләре белән уртаклашты.

«Ак калфак» Бөтендөнья татар хатын-кызлары иҗтимагый оешмасының чираттагы күчмә утырышы Татарстанның Түбән Кама шәһәрендә буласын ишеткәч, әлеге чарадан читтә кала алмадым.

Узган атнада Мөслим районында ике көн дәвамында «Каз өмәсе» фестивале булды. «Татар-информ»да фестивальнең нәтиҗәләренә багышланган матбугат очрашуы. Мондый форматтагы «Каз өмәсе» кирәкме? Бөтендөнья татар конгрессы ни өчен бу өмә хакында халыкка җиткерергә тели? Өмәләр үткәреп авылны саклап калып буламы? Очрашуда шундый сораулар да күтәрелде.

«Сибелде дә, кибелде дә, кем дип кенә аталмады. Ни күрсә дә монда күрде Башкортстан татарлары», – дип яза ватаны турында Роберт Миңнуллин. Башкортстанда узган ел булган идем. Быел «ут күрше»ләребез җирлегенә барырга янә бер форсат туды. Башкортстан татарлары белән «Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина аралашып кайтты.

29 ноябрь көнне Тукай исемендәге Дәүләт филармониясендә «Тәртип» радиосы 2 бәйгегә нәтиҗә ясады һәм барлык катнашучыларны концертка чакырды. «Интертат» хәбәрчесе әлеге чарадан репортаж тәкъдим итә.

Бүген – туган телгә игътибарны арттыруны максат итеп куйган «Татарча диктант» акциясенең беренче көне иде. Казанның берничә ноктасында халык белемен сынап карады. Нигә татарча дөрес язу мөһим? Айваз Садыйров кемнәр өчен ояла һәм акциянең киләчәге бармы? «Татар-информ» хәбәрчеләре репортаж тәкъдим итә.

Өч көн дәвамында бөтен дөньядан җыелган 300 татар эшмәкәре Казанда «Татарстанның эшлекле хезмәттәшләре» форумында булды. Татар телен белү бизнес өлкәсендә ничек ярдәм итә? Татар эшмәкәрләре нинди дәрәҗәгә җитә ала? Бу хакта - «Интертат» репортажында.

Татарстан Язучылар берлеге рәисе, Татарстан Дәүләт Советы депутаты Ркаил Зәйдулла 60 яшьлек юбилей кичәсен Чаллыда уздырды. Туган көне гыйнварда булса да, юбилей чаралары ел дәвамында сузылды. Баштан туган ягы – Чувашиядә, аннары Казанда Камал театрында узган булса, ниһаять, Чаллы тамашачысы да юбилей кичәсен күрде.

Хәбәрчебез татар язучылары белән Оренбургта булып кайтты. Безгә Җәүдәт Фәйзи, Дәрдемәнд кебек шәхесләрне биргән Оренбургтан, Муса Җәлилнең туган авылы Мостафадан репортаж тәкъдим итәбез.

Галләнур Бохараев, Сәлим Бохаров – ике исем астында билгеле булган бер шәхес. «Идел-Урал» легионының яшерен оешмасында Сәлим Бохаров исемле кеше булган. Аның чын исеме Галләнур Бохараев булуын ачыклар өчен, тарихчылар күп көч куя. Җәлилченең туган ягында – Кыргыз-Миякәдә – аның «дөрес» исеме 5-6 ел элек кенә киң тарала.

Бу көннәрдә «Интертат» хәбәрчесе Төньяк поляр түгәрәге артында урнашкан иң эре шәһәр – Мурманскида булып, милләттәшләр, Төньяк флотта хезмәт итүче Татарстан егетләре белән очрашып кайтты. Ул сәфәрдә күргәннәрен язды.

Татарстанның халык шагыйре, язучы Разил Вәлиевнең туган ягы – Түбән Кама районы Ташлык авылында кайчан да булса булырмын дип, күз алдына да китермәгән идем. Әдип белән аның кендек каны тамган җирендә булып, ул эчкән суларны авыз итеп, авылдашлары белән аралашып кайту бәхете миңа да тәтеде.

Язучы Ринат Мөхәммәдиев «Татмедиа»га «Казан утлары» журналының соңгы номерына рецензия бирергә килгән иде. Ул сөйләшү журнал тормышын гына түгел, гомумән әдәбиятны һәм бүгенге заманда барган вакыйгаларны колачлады. Бүгенге чор әдәбиятта ничек чагылыр? «Интертат» язучының чыгышын тәкъдим итә.

Татар җәмәгатьчелеге бүген әдәбият галиме, шагыйрь, публицист һәм җәмәгать эшлеклесе Нурмөхәммәт Хисамовны соңгы юлга озатты. Аны соңгы юлга озату мәрасименнән репортаж – «Интертат» сайтында.

1979-2010 елларда Башкортстанның татар районнарында башкортлар файдасына татарлар саны шаккаткыч кимегән. Төгәл саннар Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты оештырган конференциядә мәгълүм булды.

Роберт Миңнуллинның «Казан утлары» журналында чыккан тәнкыйть мәкаләсен тәкъдим итәбез.

Журналист Рәмис Латыйпов татарча битләре (Татарстанский вкладыш) булган паспорт алу тәҗрибәсе белән уртаклаша.

«Интертат» сайтында журналист Рәмис Латыйповның «Теорияләр» проектының яңа чыгарылышы.

«Сәләт» лагерына нигез салган, рус халык әкиятләрендә татар тарихын күреп алган, компьютер программалары төзү буенча халыкара олимпиада призерлары әзерләгән педагог, математик Равил Һади шушы көннәрдә вафат булды. «Интертат» аның кызыклы фикерләрен туплады.

«Татарстан-24» телеканалында татарча тапшырулар алып баручы Гөлүсә Сөнгатуллина – Апас районы Аюкөйдергән авылы кызы. Чибәр татар кызы телевидениегә нинди юллар аша килгән? Һәр блогер да алып баручы була аламы? Телевидениенең киләчәге бармы? Болар хакында ул «Интертат»ка сөйләде.