Беренче урында нәрсә: динме, милләтме? «Печән базары» ярминкәсендә ТӘРТИП радиосы «Ислам һәм милләт» темасына лекция оештырып, «Туган авылым» мәчете имам-хатыйбы Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин белән бергәләп, шушы катлаулы сорауга җавап эзләде. «Интертат» шул лекцияне тәкъдим итә.

Мәдрәсә тирәсендәге гауга икенче яссылыкка күтәрелде.

Заманча татар мәчете нинди булырга тиеш? Аның архитектурасының үзенең кануннары бармы? Мәчет ул төрле милләт кешеләре килә алырлык ачык җәмәгать киңлеге була аламы? Бу хакта «Печән базары» фестивалендә «Ачык университет» мәйданында әңгәмә кордылар.

«Җәмигъ мәчете рәсемдә генә тәбәнәк күренә. Чынлыкта ул биек булачак. Ун катлы йорттан да биегрәк», - ди мәчетнең архитекторы. Аның эче дә әкияти могҗиза булырга тиеш. Айвар Саттаров «Интертат»ка ни өчен биналарны хайтек стилендә салырга кирәклеген дә аңлатты.

1 июль көнне Татарстаннан бер төркем мөселман Олы сәфәргә – хаҗга кузгалды. Алар арасында язучы, «Безнең мирас» журналы баш мөхәррире Ләбиб Лерон да бар. Ул «Интертат»ка беренче хаҗыннан хис-кичерешләрен сөйләде.

Бүген Зөлхиҗҗә аеның унынчы көне - мөселманнар өчен иң зур бәйрәм - Корбан гаете.

Кешеләрне намазга ничек өйрәтергә омтылабыз, ничек ураза тотарга чакырабыз, шулай ук хаҗ кылырга да өндәргә тиешбез.

Россия Федерациясе мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти шәех Равил хәзрәт Гайнетдин мөселманнарны Рязань өлкәсе Касыйм шәһәрендәге борынгы Хан мәчетенә җыйды. Мөфти мәчетнең язмышы турында сөйләде, Сөембикә ханбикәгә бәйле тарих белән уртаклашты.

Тукай районы Биклән авылына сәяхәтем вакытында әллә каян нур чәчеп торган авыл мәчетенә дә кереп чыгарга туры килде. Авылның имамы Мөдәфис хәзрәт Ахунов һәм аның тормыш иптәше, абыстае Әнисә ханым белән әңгәмә корып алырга җитештек.

Күңелне тырнап торган сорауга җавап табу өчен хәзер мәчеткә, яисә психологка, яисә кайда да булса барып йөрисе дә түгел. Өйдән чыкмый гына да кызыксындырган сорауга җавап табарга була. Мәсәлән, Рамил хәзрәт Юнысов, дин әһеле буларак кына түгел, психолог кеше буларак та виртуаль дусларының сорауларына бик теләп даими рәвештә җавап бирә.

Казанда Җәмигъ мәчете төзелешенә истәлек ташы куелгач, бер төркем архитекторлар «Кырлай» паркы урынына мәчет төзергә ярамый дип чыкты. Ни өчен бу урын профессиональ җәмәгатьчелеккә ошамаган? Алар татарның булачак символын Казан үзәгеннән куарга тырышмыймы? «Интертат» хәбәрчесе бу мәсьәләгә күзәтү ясый.

Кичә меңләгән мөселман «Изге Болгар җыены»на җыелды. Быелгы җыен Идел буе Болгарында ислам динен кабул итнең 1100 еллыгына багышланган чараларның кульминациясе булды. Изге җыенда «Интертат» хәбәрчесе булып кайтты.

Бүген Казанның Җәмигъ мәчете төзелешенә истәлек ташы ачылды. Ун мең кешелек мәчет төзелеше өчен элекке “Кырлай” паркы территориясе сайланган иде. Аттракционнарны башка урынга күчереп, бүгенге тантанага дип, җомга намазы өчен агач идәннәр һәм тантаналы чыгышлар өчен сәхнә әзерләнгән иде.

Бүген, 2 майда көндезге сәгать бердән кичке бишкә кадәр Казанның Максим Горький исемендәге үзәк мәдәният һәм ял паркында «Рамазан Фест» бәйрәме узды.

«Казан-Экспо” үзәге кичә X Республика ифтарының 10 меңгә якын кунагын кабул итте. Ифтар мәҗлесенә улы Искәндәр белән Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов та килгән иде.

Кичә Россия һәм Татарстан мөселман хатын-кызлары берләшмәсе рәисе Наилә Җиһаншина гыйффәтле туташлар өчен ифтар уздырды. Вокзал янындагы ресторанда ифтар кылган Казанның 150 «энҗе бөртеге» белән «Интертат» журналисты аралашты.

23 апрель көнне Ak Bars Retro Cars мәйданчыгында Fashion ифтар оештырылды. «Интертат» хәбәрчесе әлеге хатын-кызлар ифтарында булып кайтты.

Быел республикакүләм ифтар ашы Идел буе Болгарында ислам кабул итүнең 1100 еллыгы исеме астында узачак. Ифтар мәҗлесе Татарстан мөселманнары Диния нәзарәте, «Ак барс Арена» стадионы дирекциясе һәм «Туган авылым» милли-туристик комплексы тарафыннан, «Казан Экспо» халыкара күргәзмәләр үзәге ярдәме белән оештырыла.

Хакимият һәм Диния Нәзарәте, төзеләчәк яңа Җәмигъ мәчет белән мавыгып, татар бистәсенең соңгы тарихи мәчетен - Ак мәчетне читтә калдыра сыман.

2009 елда Шәле авылында Йолдыз абый Гайнетдинов «Гайнетдин» мәдрәсәсе сала. Дини уку йорты Равил Гайнетдинов исемен йөртә.

Ураза тотуның өстенлеге нәрсәдә? Ураза тотканыңны кешегә әйтү мактану булмыймы? Бер минутка алдан авыз ачарга ярыймы? Казанның «Туган авылым» мәчете имам-хатыйбы Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин укучыларыбыздан килгән сорауларга җавап бирде.

Казанда Җәмигъ мәчете “Кырлай” паркы урынында төзеләчәк. Мәчет төзелеше Идел буе Болгар дәүләтендә ислам дине кабул итүнең 1100 еллыгы уңаеннан федераль программага кертелгән. Бүген мәчет һәм тирә-як мохитнең эскиз проектын эшләүгә халыкара конкурс башланып китте.

Кемдер Рамазан аен борчылып көтәргә мөмкин: менә туй да үткәреп булмый инде, гөнаһлар да кылып булмый инде диючеләр дә бар. Икенчеләре көндез кешеләрнең чәй эчкәннәрен карап, ашамыйча-эчмичә йөрү өчен борчыла. Димәк, әле без күңелдән динне танып бетермәгәнбез.

Рамазан ае уразасы — динебезнең биш баганасының берсе, ул Раббыбыз иңдергән дин — Исламның нигезләрен, Аллаһны һәм Аның Сүзләре — Изге Коръәнне тирән аңлауга багышлап, туры юлны аңлы рәвештә сайлау ае, диелә мөрәҗәгатьтә.

Мәрхүмне мәңгелек йортка озатканда күп кенә кагыйдәләр үтәлергә тиеш. Кеше үзе исән чагында ахирәткә күчәчәген белеп, әзер булырга да тиеш. Халыкта зират белән бәйле күп кенә хорафатлар яши. Яңа зиратка беренче булып күмелгән кешенең нәселе корый һәм алдан алып куелган урын үлемне якынайтып торамы?

Бүген, 17еннән 18 нче мартка каршы төндә, мөселманнар өчен олуг көннәрнең берсе Бәраәт кичәсе булачак. Бәраәт кичәсе — гөнаһлардан котылу, бәхет һәм иминлек кичәсе. Шушы көнне Аллаһы Тәгалә һәрбер кешенең язмышын билгели.

«Интертат» хәбәрчесе Чаллыдагы «Ак мәчет» мәдрәсәсе мөгаллиме Илдар хәзрәт Хәмидуллин белән риба турындагы сорауларга җавап эзләде.

Казанның «Туган авылым» мәчете имам-хатыйбы Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин «Гадел әңгәмә» тапшыруында хәрам мәҗлесләр, татарларда никахка, җенси темаларга мөнәсәбәт һәм башкалар турында сөйләде.