«Өч айдан аны мин тәрбияләдем бит», – диде кичә генә оныгын югалткан Гөлкәй апа. Кичә Әлмәт районы басуында 19 яшьлек егетнең гомере өзелде. Бәләкәйдән ятим калган Родионны әбисе үз баласы урынына күреп үстергән, ә иртәгә баланы җир куенына саласы була.

Яшьләр Казан Кирмәнендә очрашты, җырлады, биеде, моңланды, котырды һәм татарча сөйләште. Бу Казанда «Мин татарча сөйләшәм» акциясе узды дигән сүз. Яңа урында, яңа рәис белән оештырылган чараның ничек узганын язабыз.

Бүген, Габдулла Тукай туган көнендә, Казан Кирмәненең гавәми урыннарында Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов татар җәмәгатьчелеге белән очрашты. Очрашуда яңгыраган фикерләр, тәкъдимнәр, теләкләрне «Интертат» тәкъдим итә.

26 апрель көнне Казан Кирмәнендә «Мин татарча сөйләшәм» акциясе узачак. Бу мәйданда татар яшьләре беренче тапкыр җыела. Бу кичәдән нәрсә көтәргә? Бөтен серләрне ачып бетерми генә, барысы хакында да оештыручылар сөйләде.

Әле генә йорттан биек кар өемнәренә карап: «Бу кар кайчан эреп бетә инде?» – дип тора идек. Яз карны тиз генә җыештырып куйды да игенчеләрне басуга чакырды. Районнарның күбесе кыр эшләренә, чәчүгә кереште. Һава торышы да әйбәт тора, җир дә дымга туенды, тик игенчеләрнең генә кәефе юк шул.

Саба егете, җырчы, көрәшче Ленур Биктимеров махсус хәрби операция зонасында яраланган. 4 айга якын хастаханәдә ятып, март башында гына гаиләсе янына кайткан. «Мин авыру булып калмадым, көрәшкә дә, сәхнәгә дә чыгам әле», – ди ул.

«Казаньоргсинтез» заводында слесарь булып эшләүче Айнур Әсәдуллин турында үтә дә хезмәт сөючән кеше дигән фикер калды. 28 яшьлек егет белән кайнар цехта эшләгәндә ураза тоту, җиңел акчалар, заводта эшләүнең уңай яклары, махсус операциядәге дуслары һәм хезмәттәшләре, кыз әтисе булуы турында сөйләштек.

Кичә Мәскәүдә «Крокус Сити Холл» концертлар залында булган коточкыч хәл бөтен дөньяны тетрәндерде. Сәгать саен һәлак булучылар саны артып тора. Инде 150гә якын саннар күренә. «Интертат» Мәскәүдә яшәүче татарлар белән фаҗига турында сөйләште.

Иртәнге 6да Казаннан Кукмарага таба эшмәкәрләр белән шыплап тулган 4 автобус кузгалды. XII Бөтенроссия татар авыллары эшмәкәрләре җыенында катнашучылар көне буе Кукмара районы авыллары тормышы белән танышты. «Интертат» журналисты да алар белән булды.

Бүген XII Бөтенроссия татар авыллары эшмәкәрләре җыенының пленар утырышы узды. 800 делегат «Корстон»да җыелды. Пленар утырышта Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов катнашты. «Интертат» та булды. (Текст азагында – иң кызыклы тәкъдим).

Әтнә районының Ленин исемендәге нәселле терлек заводы авыл хуҗалыгы кооперативы җитәкчесе Илгиз Хәйруллин белән Түбән Бәрәскә авылы мәдәният йортында очраштык.

Кояш җылысы сизелә, орлык, үсенте, бакча турындагы уйлар кытыклый башлый. Чәчәк үстерүчеләр кыш көне нишли икән? Мамадышта яшәүче Раушания Гарипова җаны-тәне белән гладиолус чәчәкләрен ярата. Андый кешеләр турында «җенләнгән» диләр, тик матурлык үстерүчегә карата бу сүзне кулланасы килми. Ул кышын ниләр эшләгәнен сөйләде.

Казан урамнарында кар төягән йөк машиналары йөреп тора. Бигрәк тә кызылсу төстәгеләре истә кала. Алар бу карны кая илтә? Эретү пунктына. Кар күп булгач, анда әле кар төягән машиналардан су буе чират та җыела. Кар ничек эретелә? Машина йөртүчеләр ничә сәгать чиратта утыра? Бу сорауларга җавап «Интертат» сайтында.

1 марттан Россиядә авыл хуҗалыгы малларын маркировкалау мәҗбүри була, чөнки законда нәкъ шушы вакыт күрсәтелгән. Татарстанда бу эш 3 ел элек башланды. Маркировкалау темасына Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе башлыгы урынбасары Илдар Нугуманов белән сөйләштек.

Бүген Милли китапханәдә «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы коллегиясе узды. Быел Татарстанда булачак зур чаралар журналистлар алдына зур бурычлар куя һәм җаваплылык өсти, чөнки фейк һәм дөрес булмаган мәгълүмат тарату очраклары булачак. Җитәкчеләр журналистлардан ни көтә?

Матурлык бәйгесе финалының бер этабы – купальниктан дефиле. Ел саен «Мисс Татарстан» бәйгесеннән соң татар җәмәгатьчелеге бер шаулап ала. Быел 14 яшьлек кыз баланың ярымшәрә кыяфәттә сәхнәдә йөрүе күпләрне гаҗәпкә салды. «Интертат» бәхәс куптарган мәсьәлә турында конкурс дирекциясе, җиңүче кызның әти-әнисе, башкалар белән сөйләште.

Гыйнвар ае карлы рекордлары белән шаккатырды. Юкса халык синоптиклары «кар күп була» дип тә, «салкыннар була» дип тә әйтеп куйган иде. Алар да, болай ук күп булыр, димәгән иде үзе. Суыклар һәм галәмәт күп кар яз һәм көзгә ничек тәэсир итәр? «Интертат» халык синоптикларының һәм белгечләрнең фаразларын белеште.

Авылда кышның шундый карлы, салкын көннәрдә ишегалларында яңа иттән пар күтәрелә. Ир-атлар тавышы ишетелә. Һәр почмакта азык эләктергән песиләр мырылдый. Авылда сугым чоры гөрли, тик кунакка туган-тумача, күршеләр түгел, ә сугымчылар гына килә.

Узган атнада җомгага каршы кичтә Казанның «Дин энҗесе» («Жемчужина веры – Фатима») ятимнәр йортында янгын була. Бу йорт Тереза Камалова тәрбиягә алган 20гә якын баланы үзенә сыендырган. Янгында балалар зыян күрмәгән. Соңыннан тулысынча янып беткән йортта Коръән китабы табылган.

Яңа чирек укучылар, укытучылар һәм әти-әниләр өчен зур яңалык белән башланды. Татарстан мәктәпләре быелдан яңартылган «Татарстан Республикасы электрон мәгарифе» мәгълүмат системасына күчте. Мессенджерлардагы мәктәп чатлары тулып ташыды. Әти-әниләр, укытучылар яңа система белән «дуслашырга» тырыша. Чөнки башка чара юк.

Елдагыча (инде 9 ел рәттән) Яңа ел ялларында Кукмараның Комсомол мәйданында Итек бәйрәме узды. Бәйрәмдә «Интертат» журналисты да булып кайтты.

«Бер тапкыр зарланмыйча китеп барды, барыбыз да бик яхшы кешене югалттык», - диде әни кеше күз яшьләре аша улының кабере кызыл кәнәфер чәчәкләре белән күмелгәндә. Кичә махсус хәрби операциядә һәлак булган 37 яшьлек Руслан Семеновны «Курган» зиратында җирләделәр. «Интертат» хушлашу мәрасимендә булды.

Бөтендөнья татар конгрессының Милли шура рәисе Васил Шәйхразыев, 2023 елга нәтиҗә ясап, журналистлар белән очрашты. Җитәкче журналистларның сорауларына җавап бирде. Милләт, тел, Сабантуй, янгында каза күргән Йолдыз авылы, 600 мең татар «югалган» җанисәп, шәхесләр, геройлар, читтәге татарлар, «Слово пацана» сериалы – барысы турында сораулар булды.

Кичә «Казан Экспо» халыкара күргәзмәләр үзәгенең Илһам Шакиров исемендәге концертлар залында 24нче тапкыр «Татар җыры» фестивале узды. 24тән алып беренче генә сыннарын алучы 25 җырчыны берләштергән фестиваль нәрсә белән истә калуы һәм «Алтын Барс» лауреатлары тамашачыларны ничек шаккатыруы турында – «Интертат» репортажында.