20 апрель көнне Казанның Идел буе дәүләт физик культура, спорт һәм туризм университетында Татар теле һәм әдәбиятыннан XI Халыкара олимпиадага йомгак ясалды. «Интертат» чарадан репортаж тәкъдим итә.

Әле генә йорттан биек кар өемнәренә карап: «Бу кар кайчан эреп бетә инде?» – дип тора идек. Яз карны тиз генә җыештырып куйды да игенчеләрне басуга чакырды. Районнарның күбесе кыр эшләренә, чәчүгә кереште. Һава торышы да әйбәт тора, җир дә дымга туенды, тик игенчеләрнең генә кәефе юк шул.

Татарстаннан Ленар Гәрәев хәрби хезмәтнең авыр юлын сайлаган. Махсус операциядә катнашып, хәрби үз бурычын намус белән үтәгән. РФ Президенты Владимир Путин Указы белән, ул «Батырлык» ордены белән бүләкләнә.

«Мәгариф» журналы укытучылар белән «Бердәм дәүләт имтиханында яңалыклар һәм аның укучы тормышына тәэсире» дигән түгәрәк өстәл оештырды. БДИга кайчан әзерләнә башларга? Репетиторлар кирәкме? Видеокүзәтүдән куркыргамы? «Интертат» очрашуда яңгыраган фикерләрне тәкъдим итә.

Чаллы судында Тукай районы җитәкчесенә чик кую чарасы сайланды. Бу хакта «Челнинские Известия» журналисты Эльвира Мөхәммәтдинова яза.

Электросамокатлар соңгы берничә елда аеруча популярлык казанды. Берәүләр аларда җилдерүчеләрне сүгә… Ә кемдер хуплый, үзе дә йөри… «Интертат» журналисты Казанның Дәүләт автоинспекциясе башлыгы, подполковник Эльнар Садриев белән әңгәмә дә корды, электросамокатчыларның һәм җәяүлеләрнең фикерләрен дә сорашты.

17 апрель көнне Г.Тукай исемендәге татар дәүләт филармониясе сәхнәсендә «Тәртип» радиосының 10 еллык юбилей концерты гөрләде. «Тәртип»ле башкаручылар, тамашада яңгыраган үзенчәлекле фикерләр турында КФУның Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты студенты Зөлфия Шәвәлиева «Интертат» өчен концерттан репортаж тәкъдим итә.

Апрель башында Кайбыч районы Борындык авылында махсус хәрби операция зонасында һәлак булган Рамил Тимуршинны соңгы юлга озаталар. Ире турында «Интертат» хәбәрчесенә тормыш иптәше сөйләде.

Җылы көннәр килү белән, Татарстанда кимерүчеләр, куркыныч бөҗәкләрнең активлык сезоны башланды. Җир җылынып бетмәгәч, талпаннар ул кадәр күп түгел, ә тычканнар инде актив. Көз айлары белән чагыштырганда, кимерүчеләр 2 тапкыр арткан. «Тычкан бизгәге»ннән прививка юк, ә талпан энцефалитыннан сакланырга әле соң түгел, ди табиблар.

Татарстанның һәм Россиянең атказанган табибы, медицина фәннәре кандидаты, актив җәмәгать эшлеклесе Рөстәм Сәйфулла улы Бакиров белән язучы Зиннур Хөснияр әңгәмәсе.

Аномаль эсселек сәбәпле Татарстан Гидрометеоүзәге шторм кисәтүе игълан итте һәм, яңа температура рекордлары теркәлергә мөмкин, дип кисәтте, ә Казан коммуналь хезмәтләре җылыту сезонын вакытыннан алда – 20 апрельдә тәмамлый. Һава торышындагы аномалияләр, май бәйрәмнәренә һәм җәйгә фаразлар.

«Барам, дигәч, барам!» – Балтач районы Чапшар авылының курку белмәс егете Айнур Ризванов махсус хәрби операциягә шундый сүзләр белән китә. Аның үле кайтуы туганнарын, дусларын, авылдашларын кара кайгыга сала.

Ринат Рахматуллин, исерек килеш автомобиль йөртү һәм юл-транспорт һәлакәте китереп чыгаруда гаепләнеп, 6 айга колония-поселениегә хөкем ителгән иде. Җырчы кичә иреккә чыкты һәм үзенең беренче интервьюсын «Интертат»ка бирде. Анда вакытта җырчы нинди нәтиҗәләр ясаган? Нәрсәләр белән шөгыльләнгән? Алга таба планнары нинди? Бу хакта әңгәмәдә.

Чаллыда «Көмеш кыңгырау» газетасының Татарстан Язучылар берлеге белән уртак проекты булган Шәүкәт Галиев исемендәге әдәби-иҗтимагый премиясен тапшыру тантанасы узды. Анда «Интертат» хәбәрчесе дә булып кайтты.

5 апрель көнне, Урал елгасында дамба җимерелеп, Оренбург өлкәсен су басты. Төбәк Гадәттән тыш хәл режимында яшәвен дәвам итә. Оренбургта үз өйләре белән яшәүчеләр 2 атна зар елап, ярдәм сорый – аларның тырышып тапкан өйләренең түбәләре генә күренеп тора. «Интертат» көчле су басудан зыян күреп, йортсыз калучылар белән аралашты.

Язын сулыкларда боз кузгалу себер татарларын да энә өстендә тота: Төмән, Томск, Омск өлкәләрендә яшәүчеләрнең көнүзәк мәсьәләсе – су басу ихтималы. «Интертат» шул төбәкләрдә яшәүче милләттәшләр белән сөйләшеп, андагы язгы ташу галәмәтләре турында белеште.

Рафил Хәлимов, фронттан кайткач, сөйгәненә тәкъдим ясарга җыена, ләкин өлгерми кала... Үз төркеме белән штурмга барганда, чолганышка эләгә - снаряд ярчыклары, бронежилетны үтеп, геройның йөрәгенә кадала. Аның әнисе һәм кәләше «Татар-информ»га Рафил турында сөйләде.

Авыл хуҗалыгы тармагында дәүләт тарафыннан булдырылган төрле матди ярдәм чаралары бар. Акчалата ярдәмне алу өчен, малларны законнарга буйсынып асрау мөһим. Димәк, терлек чиплаштырылган, ветеринария тикшеренүләре үткән булырга тиеш.

Драматург Равил Сабыр үзенең 50 яшьлек юбилеен Әлмәт театрында «Фәхрине үтереп ташладылар» киноспектакле белән үткәрде. Әлеге репортажда юбилейның кайбер мизгелләрен яктыртырга тырышып карыйм.

Май бәйрәмнәре һәм җәйге каникуллар якынлаша. Кайсы чит илдә ял итү арзанракка төшә, бәяләр никадәр үзгәргән һәм быел нинди яңалыклар бар – «Татар-информ» материалында.

1 литр каен суы – 100 сум. Каен суын җыеп сатучылар да бар. Кемнәрдер язгы, шифалы эчемлекне төрле ысуллар белән җәйгә кадәр саклый, ә кемнәрдер хәзер үк файдасын күреп калырга ашыга. Агачларга зыян китермичә генә эш итеп, язын файдалы матдәләр туплап калу ысуллары турында әңгәмәдәшләребез «Интертат»ка сөйләде.

Апрель – Тукай айлыгы. Әлеге язма татар халкының бөек шагыйре Габдулла Тукайның Казанда яшәгән һәм булган биналары, урыннары турында. Шагыйребез кайда яшәргә, кайсы бакчаларда һава сулап йөрергә яраткан? Болар турында «Интертат»ка Татарстан Милли музее филиалы – Габдулла Тукай әдәби музее мөдире Гүзәл Төхвәтова сөйләде.

Татарстанда парларның 17 проценты бала таба алмый, шул ук вакытта һәр икенче аборт медицина күрсәтмәләре буенча үткәрелми. Йөклелеккә кайчан һәм ничек әзерләнә башларга кирәк? Бу хакта «Татар-информ»да узган матбугат конференциясендә репродуктолог һәм акушер-гинеколог сөйләде.

«Курган» зиратында төшерелгән видео һәм шул ролик белән таралган текст күпләрне тетрәндерде, хафага салды. Телеграм каналларның берсендә чыккан Фәрит Гайсин видеосына ачыклык кертү өчен, «Интертат» журналисты әлеге зиратта булып кайтты.

«Ярмасалар гына ярар иде!» – чал чәчле әби-бабайларның иң курыкканы шул хәзер. Үлемнән дә, әҗәлдән дә курыкмаганнары да бакый дөньяга күчкәндә мөселманча җирләнәселәре килә. «Интертат» соңгы вакытта кискенләшкән яру проблемасын яктырта.

2017 елда укытучы Ләйсән Фәйзуллинаның башына мәктәптә дәрес вакытында плафон төшә. Шул хәлләрдән соң укытучы урын өстендә ятып кала. Терелүгә өметен өзмәгән Ләйсән Фәйзуллина ярдәм сорый. Бу хакта тулырак «Интертат» язмасында.