Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институтында Сәйф Сараиның 700 еллыгына багышланган «Татарларның урта гасыр язма мирасы» дигән халыкара конференция узды. «Интертат» татар галимнәренең Алты Урда чоры һәм Сәйф Сараиның ачыкланып бетмәгән әсәрләре турындагы фикерләрен туплады.

«Елмай!» дип балкыган йолдызыбыз — Татарстанның атказанган артисты Сәнифә Рангулова кинәт эстрададан югалды. Җырчы нинди югалтулар кичергән? Беренче мәхәббәте кем? Яңадан сәхнәгә кайтачакмы? Тормышындагы үзгәрешләр турында ул «Татар-информ» хәбәрчесенә сөйләде.

Сарман районы Карашай-Саклау авылында бүген төштән соң боз яуган. Карашай-Саклау авылы мәдәният йорты мөдире Алмаз Хөсниев сүзләренчә, эре бозлар бакчадагы үсемлекләргә зыян китергән. Яңгыр бу авылда апрель азагыннан бирле яумаган булган.

Балтачта алты бала әнисе Энҗе Сөнгатуллина белән күрештек. Биш кыз һәм бер малай анасы тормышында нәрсә генә күрмәгән: бала белән тол калган, аннан соң яңадан кияүгә чыгып, ир бала алып кайткан. Энҗе апа «Ана даны» медале белән бүләкләнмичә кала, без шуның сәбәпләрен ачыкладык.

Башкортстанның Мәчетле районы зур татар авылы Яңа Мөслимдә яшәүчеләрнең «Кәккүк чишмәсе» бәйрәменә барганда фаҗигагә юлыгуы зур резонанс алды. «Яшик бу дөньяда сайрап кына» дип җырлап арбада баручыларны машина бәрдергән мизгелне Ленария Мөслим төшергән. «Интертат»ка ул үз кичерешләрен сөйләде.

Пандемия бетеп җитмәгән, халык кайда ял итәргә белми. Чикләр я ябыла, я ачыла. Дөньясына ышанып бетеп булмый, ә шулай да җәйге ялны онытылмаслык итеп үткәрәсе килә. «Татар-информ» хәбәрчесе Казаннан ерак түгел ял итә торган урыннарны барлады.

Кешенең асылы хезмәтеннән беленер: эштә булса батырлык, шунда була матурлык, ди татар халкы. Исән булса, язучы һәм журналист Тәүфикъ Әйдигә быел 80 яшь тулган булыр иде. Татар зыялылары халкыбызны мәгърифәтле иткән, читтә яшәүче татарлар белән беренчеләрдән булып күпер корган Тәүфикъ Әйдине Апас районында искә алды.

Мөслим районы Югары Табын авылында яшәүче Алсинә Сабированың улы бәлагә очрый: балалар бакчасыннан борынына батарея кереп тыгыла. Мөслим район хастаханәсендә ярдәм күрсәтә алмагач, яшь әни улы белән Әлмәт хастаханәсенә юнәлә. Бу хакта ул «Татар-информ» хәбәрчесенә сөйләде.

Төмән өлкәсе — урманнарга бай як. 11 майда өлкәдә гадәттән тыш хәл режимы кертелгән һәм ул әлегәчә дәвам итә. Сәбәбе — урман янгыннары. «Татар-информ» хәбәрчесе Төмәндә яшәүче милләттәшләребез белән элемтәгә керде.

Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясендә Татарстанның халык шагыйре Гамил Афзалны искә алдылар. Исән булса, аңа йөз яшь тулган булыр иде. Укучыларга сатирик язучы һәм «Дөнья матур, дөнья киң», «Гөлмәрьям» һ.б. җырлары белән таныш булган әдипне нәрсә борчыган һәм ни өчен аны шагыйрь буларак танымаганнар?

Исән булса, Татарстанның һәм Башкортстанның халык җырчысы Хәмдүнә Тимергалиевага бүген 72 яшь тулган булыр иде. Җырчы туган көнен ничек билгеләп үтә торган булган? Каберенә таш кайчан куелачак? «Интертат» җырчының туганы Илһам Шәриф һәм коллегалары белән сөйләште.

Галимҗан Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты галимнәре Башкортстанның борынгы таш язмаларын өйрәнгәч, барысының да татар телендә язылуын ачыклаган. Белгечләрнең фикерләрен «Татар-информ» хәбәрчесе туплады.

Туй — һәркем өчен гомергә иң истә кала торган көннәрнең берсе. Һәр яшь пар тантананың яхшы узуын тели. Яшь мөслимәгә хәзерге шартларда туй чыгымнары күпмегә төшә? Аңа ничек әзерләнергә? «Интертат» хәбәрчесе Зилә Мөбәрәкшина дустын кияүгә чыгарга әзерләргә булышты.

Әстерханда моңарчы күзәтелмәгән ком бураны булган. Әстерхан татарлары «Интертат»ка куркыныч күренешнең сәбәбен экология бозылу һәм табигать үзгәрү белән дә, югары көчләрнең җәзасы дип тә аңлатты.

Лилия Сәлахова (Гәрәева) — тальянчылар нәселеннән. Бүген көндә ул Кариев театрында директор урынбасары булып эшли. Лилия ханым белән Алабуга көллиятендә тальянчылар тәрбияләү, мәрхүм әтисе Илдус Сәлахов мирасы, Айдар Фәйзрахманов ансамблендә эшләгән еллары һәм Кариев театрындагы үзгәрешләр хакында сөйләштек.

Төрле илләрдә яшәүче татарлар 11 майда 175нче мәктәптә булган атыш фаҗигасенә багышлап шигырь укып, видео яздырган. Видеоны төшерүдә Төркия, Үзбәкстан, Франция, Канада, Чехия, Кипр, Бөекбритания, Беларусь, Азәрбайҗан, Австраля татарлары катнашкан. Идея инициаторы — «Анталия татарлары» оешмасы җитәкчесе Оксана Назарова.

Казанның 175 нче мәктәбендә Илназ Галәвиевның утлы коралына эләккән корбаннары арасында — 26 яшьлек инглиз теле укытучысы Эльвира Игнатьева да бар. Укытучы һәм өч укучыны бүген Казанның Самосырово зиратында җирләделәр.

Эльвира Игнатьева Казан ферераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтында укыган булган. Бу хакта институтның Инстаграм битендә хәбәр ителде.

Бүген Татарстан халкы өчен генә түгел, бөтен ил өчен тетрәндергеч вакыйга булды. 19 яшьлек Илназ исемле кеше Казанның Җәүдәт Фәйзи урамында урнашкан 175нче гимназиясендә атыш оештырды. Коточкыч фаҗига булган урында «Татар-информ» хәбәрчесе дә булып кайтты.

Бүген ил Бөек Ватан сугышында Җиңүнең 76 еллыгын бәйрәм итә.

Татарстан җитәкчелеге паркта Бөек Ватан сугышында җитештерелгән хәрби техниканы карады һәм ачык һава музее белән танышып чыкты.

Бүген татар дөньясында зур яңалык — беренче тапкыр татар телле радиостанция җитәкчеләре Татарстан Президенты белән түгәрәк өстәлгә җыелды. Алар, күзгә-күз карашып, радиодагы проблемалар һәм киләчәккә үсеш юллары хакында сөйләште.

Риваль һәм Зөбәйдә Ногмановлар — Төмән өлкәсе Түбән Тәүде районыннан. Концыбыр (Конченбург) авылында өй салып чыга алар. Мунча керергә әзерләнеп йөргәндә, ут чыгып, ярты сәгать эчендә бернәрсәсез урамда калалар. Гаилә «Татар-информ» хәбәрчесенә ярдәм сорап мөрәҗәгать итәргә мәҗбүр булулары хакында сөйләде.

Былтыр «Большая Романсиада» халыкара бәйгесендә татар егете Иркен Мостафин Гран-При иясе булды. Үзенчәлекле тавышы белән жюри ияләрен әсир иткән Иркен тумышы белән Пенза ягыннан. «Интертат»ка ул мишәрчә сөйләме, шоу-бизнеска мөнәсәбәте, танылу тарихы һәм гаиләсе турында сөйләде.

Габдулла Тукайның язмышы тоташ бер фаҗига. Уйландыра, әллә нинди гыйбрәтләргә этәрә торган фаҗига. Бер уйласаң, ул бәхетле дә булырга тиеш кебек… «Татар-информ» хәбәрчесе Тукайның Сасна Пучинкәсе (Сосна Пүчинкәсе) авылындагы нигезен күреп, үги әтисенең сакланган Коръәнен тотып карады һәм әнисе Бибимәмдүдәнең каберенең урынын ачыклады.

Шыгырдан авылы халкы чәкчәк, өчпочмак, мантый пешерергә ярата. Гомумән, тәм-том пешерергә оста алар! Апалы-сеңелле Гөлсирин һәм Гүзәл апаларда кунакта булганда алар безгә Шыгырдан пәхләвәләрен пешереп күрсәтте.

Шыгырдан — Чувашия Республикасы Батыр районында урнашкан татар авылы. Хезмәт сөючән халык сәүдәгә осталыгы аркасында менә инде алтынчы гасыр яхшы тормышта яшәп ята.

Казанда «Бүреләр»нең беренче концерты булды. Тамаша маршрут кәгазьләрсез, су басусыз һәм ут сүндерүсез үтте. «Бүреләр» — татар белән башкорт халкын берләштерүче бердәнбер башкорт төркеме.

Jadidfest — иҗади экспериментлар мәйданы. Алтынчы тапкыр оештырылган фестиваль быел Казан сулыкларына багышланган иде. Әмма без эчә, йөзә торган су гына түгел, шул исәптән — елгалар, каналлар, күлләр суы да.

Эльвина Шәгалиева — Башкортстан кызы, хәзер Американың Иллинойс штатында яши. Эльвина миңа гаиләсе белән чит илгә күченүе, Америка тормышы, татар ризыкларын сатып акча эшләве турында сөйләде.