Еламаган балага имезлек каптырмыйлар. Авылда яшәп көн күрүчеләргә дә булмаганын сорап, ошамаганына зарланырга, ирешкәне белән мактанырга мөмкинлекләр туды. Татарстанның Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин авыл халкының эшлеклелек активлыгын күтәрү буенча киңәшмәләрне доклад тыңлау гына түгел, ә сорау-җаваплар форматында үткәрү кулай диде. Сайлау алдыннан республиканың бөтен районнары катнашында авыл халкының эшлеклелек активлыгын арттыру темасына семинар-киңәшмәләр үтте.

3 сентябрьдә Чирмешәндә кибет янында пакет эчендә яңа туган ир баланы табып алдылар. Полиция баланың әнисе кем булуын ачыклады. Ул шул ук кибеттә эшләүче 36 яшьлек сатучы.

Грипп дигән афәткә каршы көрәш - көзге темаларның берсе. Табиблар ел саен грипптан саклануның иң ышанычлы юлы булган вакцинация әһәмиятен аңлата. Россиядә гриппка каршы Бөтенроссия прививка кампаниясенә старт бирелде. “Татар-информ” агентлыгындагы матбугат конференциясендә прививка кампаниясе турында сөйләделәр.

1981 елда Америка Кушма Штатларында кешеләрдә яңа чир ачыклана. Яшьләр, гомерләренең чәчәк аткан чорында сәер халәттән - иммунитет булмаудан кинәт үлә башлый. Күпмедер вакыттан бу чирне СПИД - синдром приобретенного иммунодефицита дип атыйлар. Чирне кузгатучы вирус -ВИЧ башка илләргә дә үтеп керә. “Татар-информ” хәбәрчесе Республиканың СПИД һәм йогышлы авыруларга каршы көрәш һәм профилактика үзәгенә барып, ВИЧ диагнозы белән яшәүче авырулар белән сөйләште. 

Ни кызганыч, быелгы уңыш Буа районы Яңа Тинчәле авылында Фәргать Сибгатуллов крестьян-фермер хуҗалыгы өчен күңелсез бер фаҗига белән истә калачак. 22 августта 1 Май урамында ашлык киптергеч бинасы янында 53 яшьлек ир бункерга егылып төшеп, игенгә тончыгып һәлак була.

28 август киче Буа районы Ырыңгы (Рунга) авылында яшәүче Скворцовлар гаиләсенә зур кайгы китерә. Төпчек кызлары, биш яшьлек Елена ике метр тирәнлектәге коега егылып төшеп, аянычлы һәлак була. Моңарчы гел су алган коедан баласын тартып чыгарасын гаилә башлыгы Олег Скворцов күз алдына да китермәгәндер, мөгаен.

Җәмәгать транспортында, вокзалларда аудиобелдерүләрне татарча ишетеп колак сөенә башласа дә, күзләрнең ләззәтләнеп туярлык көннәре һаман юк әле. Урам исемнәре, юл күрсәткеч билгеләр, оешма-учреждениеләрдә элмәләрдә, элмә такталарда русчасы белән беррәттән татарчасын язу ягыннан һаман аксыйбыз. Булган очракта да, әвеш-тәвеш, чалыш тәрҗемәләр дә күп.

Гөмбәчеләрнең тынгысыз вакыты. Тоташ яңгырлардан соң көннәр җылынып, ачылып китүен дүрт күз белән көтеп, кәрзин-чиләкләрен, нәфеслеләре капчыкларын тотып, урман-посадкаларга ашыга. Безнең халыкта ал гөмбә, яки свинушкага исе китүчеләр бар. Баксаң, сәламәтлеккә зыяннан битәр файдасы юк икән. Быел инде Татарстанда 30 дан артык, Казанда 16 кеше гөмбә белән агуланып, хастаханәдә дә ятарга өлгергән. Ә балаларга 14-15 яшькә кадәр бөтенләй бер төр гөмбә дә ашау ярамый икән.

Һава торышының бик кәҗәле елы әле быел. МЧСтан әледән әле я көчле җил, я давыл турында кисәтүләр килеп тора. Бүген кигән кием иртәгәгә туры килми: бер-ике көн җәйге күлмәк кисәк, аннан ун көнләп куртка-чалбардан “чыга” алмыйбыз. Җәйге җиңелчә киемгә бөтенләй “почет” юк. Аның каруы, Көнбатыш Европада челлә – температура 43 градуска кадәр күтәрелгән.

18 июль көнне Татарстанның Минзәлә районы Фионовка дача бистәсендә бик күңелсез хәл була. Казаннан кунакка кайткан дүрт яшьлек малайга эт һөҗүм итә. Баланың тәне шактый җәрәхәтләнә, иң авыры йөзенә туры килә, ярсыган эт баланың битен умырып тешләп ала. Хәзер бала Республика балалар клиник хастаханәсендә ята.

Сорауга аллергияне дәвалау өлкәсе белгечләре җавап бирә.

Сорауга Республика балалар клиник хастаханәсенең аллергология бүлеге табибы, КДМУның клиник иммунология кафедрасы профессоры Резеда Хәкимова җавап бирә. 

Нәкъ бер атна элек, 19 июль җомга көнне, Актаныш районында фаҗига була. Татар Суыксу авыл җирлегенә кергән Мари Суыксу авылында яшәүче Мандыкаевларның җиде яшьлек уллары ял итәргә киткән җиреннән әйләнеп кайтмый. Нәни Владислав элекке карьер җирендә күлдә батып үлә. Кичә без шалтыратканда, алар Владикның җидесен үткәрергә әзерләнә иде.

Юлдашларың белән ачуланышмаска, сабыр булырга, ярдәм итәргә – шушындыйрак киңәшләрне куен дәфтәрләренә теркәп, хаҗилар юлга кузгалды. Кичә Татарстаннан дүрт төркемгә бүленеп, барлыгы 196 кеше киткән. Алар Мәскәүдән Согуд Гарәбстанына оча. Бүген исә Казан аэропортыннан 49 кешелек төркем Хаҗ сәфәренә юл алды. Алар башта Мәскәүгә, аннары Дубайга оча. Дубайдан ике тәүлеккә якын Мәккәгә кадәр автобуста барачаклар. Аларны Татарстан мөфтиенең беренче урынбасары Рөстәм хәзрәт Вәлиуллин хәер-фатихасын биреп, киңәшләрен әйтеп озатып җибәрде. 

Сорауга Республика клиник хастаханәсенең клиник иммунология үзәге җитәкчесе Алексей Лунцов җавап бирә. 

Башкортстанда 14 июльдә булган юл-транспорт һәлакәте Чаллыда яшәүче алты кешенең гомерен өзде. Елгада көймәләр, байдаркалар белән йөзәргә барган туристларның сәфәре аяныч тәмамланды.

Пычрак куллар, сыйфатсыз су, ризык, башка көнкүреш предметлары – болар барысы да йогышлы авырулар чыганагы. Бигрәк тә җәен эссе һавада кайберләре аеруча котыра. Чит илләргә барганда моны истә тоту кирәк. Ял белән онытылып, ваемсызланып, аеруча балаларга йогу ихтималы зур булуын онытырга ярамый. Табиблар Сәламәтлек саклау министрлыгында узган чарада йогышлы авыруларның төрләре һәм алардан саклану чаралары турында искәртте.

“Генетик яктан татарлар белән без якын халык”, - ди Венгриянең Казандагы Генерал консулы Адам Штифтер. Аның фикеренчә, Татарстанда моннан 1100 еллар элек яшәгән венгр кабиләләре һәм безнең ата-бабаларыбызның бер-берсенә тәэсире булмый калмаган. Шул фикер белән рухланып, Венгрия археологлары Татарстан археологлары уздырган казу эшләрендә катнашырга дип, Татарстанга килде. “Татар-информ” хәбәрчесе Болгар җирендә - Спас районы Танкеевка авылындагы борынгы мадьяр каберлекләрен казу эшләре белән танышып кайтты. 

“Алма кебек бала иде, нәрсә булгандыр” дип өзгәләнә ана йөрәге. Баласы җинаять юлына басып, кеше үтерүдә гаепләнсә дә, аның ихластан үкенүенә ышана ул. “Татар-информ” хәбәрчесе Актанышның Әҗәкүл авылында 2 июль көнне булган коточкыч җинаятьнең нечкәлекләрен ачыкларга тырышты. “Алма кебек бала иде, нәрсә булгандыр” дип өзгәләнә ана йөрәге. Баласы җинаять юлына басып, кеше үтерүдә гаепләнсә дә, аның ихластан үкенүенә ышана ул. 

Хәвеф-хәтәр килгәндә югалып, каушап калмау өстен сыйфатларның берседер, мөгаен. Кукмара районы Тырыш авылында яшәүче Рамил Хисамов һәм Гөлфинур Мифтахова әнә шул күркәм сыйфатка ия кешеләр булуларын күрсәтте. Аларның тиз реакциясе нәтиҗәсендә өч кеше исән кала. 

Җир кешесе, авыл тормышын 100 процент оста чагылдыра белүче шәхес, киңкырлы талант иясе... Аманулла псевдонимы белән иҗат иткән драматург Әмир Камалиев турында якыннары, иҗатташ дуслары, курсташлары шулай ди. Бүген Г.Кариев исемендәге Яшь тамашачы театрында аның белән бәхилләштеләр.

Кичә Актанышта Ык буе Сабан туе узды. Татарстанның Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин һәм Башкортстанның Дәүләт Корылтае Рәисе Константин Толкачев бәйрәмнең мәртәбәле кунаклары булды.

Әтисез ятим – ярты ятим, әнисез ятим – тулы ятим, дип халыкта юкка гына әйтмиләр. 12 яшьлек Ралинәнең әнисен машина бәрдереп, кыз ятимлек ачысын татый. Аның язмышы нәни Апушның балачагын да хәтерләтеп куя. Әнисез калган баланың әтисенә дә кирәге калмый. Дүрт ай төрле гаиләләрдә каңгырып йөргәч, Ралинәне бик яхшы бер гаилә үз канаты астына ала.

Кичә Питрәчтә коточкыч фаҗига була: 14 яшьлек велосипедчы малайны машина бәрдерә. Иптәшләре зират каршындагы юл аша чыгып өлгерә. Ә ул, ни кызганыч, артка кала. Тау астыннан югары тизлектә менеп килүче машина кисәк кенә туктый алмый. Югыйсә, видеода малай машинаны күргән кебек - велосипед утыргычыннан бераз күтәрелеп, тормозга басарга җыенганы күренә... Әмма малай да, машина да туктый алмый.

Тугыз айга якын хастаханәдә, 18 ләп операция...18 яшьлек Валерий Мортазовка әнә шундый сынау килә. Шуклыгы аркасында Арча станциясендә тимер юл күпереннән 10 метр биеклектән егылып төшә ул. Бавыры өзелә, югары вольтлы чыбыкка кагылып, тәненең 40 проценты пешә. Республика клиник хастаханәсендә гыйбрәтле, барлык яшьләргә сабак булырлык шушы вакыйга турында ишетеп кайттык. Табиблар берничә катлаулы операция ясап, аның гомерен саклап кала. 

Бүген Питрәчтә көндезге сәгать 14.00 дә чыккан давыллы яңгыр хәвеф-хәтәрсез узмый: Үзәк район хастаханәсенең терапевтик корпус түбәсен алып ата. Бәхеткә, зыян күрүчеләр юк. Түбә җиргә килеп төшкән паркта халык булмаган. 

Күзгә кечкенә генә чүп яки черки керсә дә, тәмам гаҗиз булабыз, борчып торуы теш сызлаудан бер дә ким түгел. Ап-ачык күргән вакытта кадерен генә белеп бетермибез икән. Бер дустымның күз күреме начараю, көтелмәгән авыру ачыклану аркасында пошаманга төшүенә шаһит булып та шуңа инандым. Кайбер чирләрне эш шартлары да китереп чыгара – анысының корбаны шәхсән үзем булдым, "күз коруы" билгеләре таптылар. 

Бүген Татарстанның һәм Башкортстанның халык җырчысы, мәрхүм Хәния Фәрхинең туган көне. Тормыш иптәше Габделхәй Биктаһиров, иҗатташ дуслары, аның иҗатын хөрмәт итүчеләр Яңа татар бистәсе зиратына килеп, каберенә бик күп чәчәк бәйләмнәре куеп киткән. Җырчыны искә алулары турында безгә аның иҗатына битараф булмаган Диләрә Касыймова, Айсылу Асылгәрәева һәм аның әнисе Әминә ханым сөйләде.

2018-2019 уку елы артта калды. Олимпиадаларда җиңүчеләр өчен ул аеруча уңышлы тәмамлана. Алар тырышлыкларының әҗерен күрә: бөтенроссия олимпиадасында җиңгән чыгарылыш сыйныф укучылары үз профиле буенча теләгән уку йортына укырга керә ала. Әҗере зур булса да, олимпиадада җиңү җиңел эш түгел. Ул балаларның башкаларда булмаган нинди сыйфатлары бар соң? Җиңү нәрсә бәрабәренә килә? “Татар-информ” яшь акыл ияләренең кайберләре белән аралашып алды. 

Бүген Самара өлкәсе татар милли-мәдәни автономиясе һәм өлкәнең “Туган тел” татар җәмгыяте башкарма директоры Фәрхәд Сабирҗан улы Мәхмүтовның кисәк гомере өзелүе турында кайгылы хәбәр килеп иреште. Якынлашып килүче Сабан туйларына мәш килеп әзерләнеп йөргәндә ул йөрәк өянәге белән вакытсыз китеп барды. Әле кичә генә Самараның Җәмигъ мәчетендә Ифтар мәҗлесендә дә катнашкан булган. Аның соңгы фотосы - ифтардан селфи. Мәрхүмнең өч баласы калган.