Автор: Зилә Мөбәрәкшина

09:51
8 февраль 2022

Яман шештән вафат булган Айгөл Фазыйлованың улы Әмир турында: «Елап интектермәде»

Дүрт елдан артык яман шеш белән көрәшкән Айгөл Фазыйлованың фаҗигале тарихы бөтен илгә билгеле. Дүртенче стадия рак белән авыручы ана, сөекле улы Әмирне җылы кулларга тапшырасы килеп, телевидениегә чыкты. Айгөл үлгәннән соң өч ел узды. «Интертат» Әмир янына кунакка — Тукай районы Теләнче-Тамак авылына барып кайтты.

11:00
7 февраль 2022

Кадакка басу белгече Айсылу Хөсәенова: «Кадак өстенә басу — бала табу белән бер»

Кадак тактасына баскач, танышым күз алдында үзгәрде: кәефе яхшырды, гел елмая башлады, әйтерсең, бәхет кошы тоткан… Кадакка басуның шундый тәэсиреме бу? Шуны аңлар өчен кадакка басу белгече Айсылу Хөсәенова янына бардым. «Татар-информ» хәбәрчесе кадакка басып карап кайтты.

00:00
2 февраль 2022

Айдар Фәйзрахманов: «Карчыгымның үләр алдыннан әйткәннәрен васыять итеп кабул иттем»

Татарстанның халык артисты, Татарстан дәүләт фольклор музыкасы ансамбленең сәнгать җитәкчесе Айдар Фәйзрахманов шушы көннәрдә 67 яшен билгеләп үтте. Ул «Интертат»ка хатынының үлеме, ансамбльдән чыккан артистлар һәм татар сәнгатендәге үзгәрешләр турында сөйләде.

15:00
30 гыйнвар 2022

Әнвәр Бакировны искә алу: «Аның әсәрләре — татар музыкасы тарихының энҗе-мәрҗәне»

«Әгәр белгән булсам», «Әйткән идең», «Ай, кызлар-йолдызлар» һәм башка халык күңеленә кереп калган җырларның авторы, Татарстанның халык артисты, композитор Әнвәр Бакировка багышланган музыкаль кичә узды. «Интертат» композиторның якыннары белән иҗат мирасы, гаилә традицияләре һәм аның соңгы минутлары турыда сөйләште.

11:00
30 гыйнвар 2022

Чит илдәге татарлар: «Шәймиевның „без булдырабыз“ сүзе чит илләрдә дә яңгыраш тапты»

Татарстанның беренче Президенты, Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиевка 85 яшь тулды. «Интертат» төрле төбәкләрдә һәм илләрдә яшәгән татарларның Шәймиев турындагы фикерләрен туплады.

00:00
29 гыйнвар 2022

Авылга кайту маҗаралары: «Каршыма ике аяклы җен очрады, кабан дуңгызлары чыкты»

Юллар, юллар… «Элек юллар начар иде, транспорты да булмады», — дип искә алып сөйли Совет чоры кешеләре. Авыл баласы шәһәргә чыгып киткәч тә, барыбер такыр-токыр юллардан, нәрсә туры килә — шуңа утырып кайткан, иң мөһиме — кайтып җитү! Юлда йөргәндә төрле маҗараларга юлыккан геройлар «Интертат»ка хатирәләрен сөйләде.

15:00
23 гыйнвар 2022

97 яшьлек сугыш ветераны Кави Хәсәнов: «Немецларны атып үтерергә базмадым»

Бөек Ватан сугышы башланганда Чиләбе өлкәсе Кунашак авылында яшәүче Кави Хәсәновка нибары 16 яшь була. 18 яше тулгач, үзе теләп фронтка китә. Алла теләсә, быел июльдә Кави абыйга 97 яшь тула. Кави абый бүген дә күнекмәләр ясый, озын шигырьләрне яттан укый, сугыш хатирәләрен кичә генә булган кебек сөйләп бирде…

00:00
22 гыйнвар 2022

Раяз Фасыйховның кызы Венера: «Америкага барып, киноактриса булырга хыялланам»

«Балалар премиясе» проектында катнашкан яшь җырчы «Татар-информ» хәбәрчесенә киләчәктә Америкага китеп, актриса булырга теләве турында сөйләде.

00:00
22 гыйнвар 2022

Сәйдәш һәм биш елга сузылган музей ремонты: «Тоташ фаҗигадән торган язмыш»

Салих Сәйдәшев музее 2016 елдан ишекләрен япты. Музей җитәкчесе Эльвира Низаметдинова белән әңгәмә кору өчен, биш елдан соң янәдән монда килергә насыйп булды. Биредә Сәйдәш яшәгән, шушы ишегалдына чыгып, театр ягына озаклап моңсуланып карап торган...

00:00
13 гыйнвар 2022

«Назарбаев идарә иткәндә кайбер кешеләр баеды, тигезсезлек барлыкка килде»

Казах халкының тыныч митинглар белән башлаган протестларын Казахстан хакимияте (хәтта казах халкы үзе дә) зурга китәр дип уйламагандыр. «Интертат» Казахстанда яшәүчеләр белән сөйләште.

00:00
6 гыйнвар 2022

Саба районыннан Сабина Әскәрованың канында яман шеш: «Кызымның хәле кинәт начарланды»

Саба районы Кызыл Мишә авылында яшәүче Сабина Әскәровага быел февральдә 10 яшь тула. Сабый баланың әле барысы да алда, аны олы тормыш юлы көтә, дип уйларга була. Тик бер атна элек Сабинаның кисәк кенә хәле бетеп китә: ул урыныннан тора алмаслык дәрәҗәгә җитә. Табиблар аңа канда яман шеш дигән куркыныч диагноз куя…

11:00
4 гыйнвар 2022

«Әлифба» авторы Сәләй Вагыйзов: «Габдулла Тукайныкы белән охшаш язмыш»

Көзен Самара өлкәсе Камышлы районына сәфәр кылган идек. Монда кадәр барып җиткәч, безгә «Әлифба» авторларының берсе Сәләй Вагыйзовның туган авылын, нигезе урынында төзелгән музеен да күрсәттеләр. Музей җитәкчесе Нурания Абзалова Сәләй Вагыйзовның ятимлектә үткән тормышы турында күз яшьләрсез сөйли алмады…

12:25
31 декабрь 2021

Яңа елда төрле хәлгә калган кешеләр: «Бал-маскарадка сөт цистернасында кайтып җиттек»

Яңа елны берәүләр матур күлмәкләрен киеп, өйләрен юып, җыештырып, сыгылып торган табын корып каршы калса, икенчеләренә исә бөтенләй башка урында, башка вакытта булырга туры килә. Яңа ел 40 градуслы суыкта яки хастаханәдә кизү торганда нинди булып истә калган? «Интертат» үзенчәлекле Яңа ел вакыйгаларын тәкъдим итә.

11:00
30 декабрь 2021

Рөстәм Яхин турында: «Йомшак күңелле, тыйнак табигатьле һәм зыялы иде»

Татар халкын бөеклеккә күтәргән композитор, татар романсына нигез салган Рөстәм Яхинга быел 100 яшь тулган булыр иде. Сезнең хозурга сирәк билгеле булган истәлекләрнең берсен — Яхинның бер төркем татар артистлары белән 1968 елда Финляндиягә бару уңаеннан төшерелгән фин татарларының фильм-концертын тәкъдим итәбез.

21:30
29 декабрь 2021

Актаныштагы хач турында халык фикере: «Мәгълүмати сугышның бер провокациясе»

Актанышның РТС бистәсе зиратында Виктор Смирнов кабере өстендә хач кисеп ташлану турында матбугатта хәбәр таралганнан соң, җәмәгатьчелек аякка басты. Берәүләр тәре (хач) кисүне вандаллык дип гаепләде, икенчеләре исә татар зиратында рус кешесенең җирләнүен кабул итмәде. «Интертат» җәмәгатьчелек фикерен сорашты.

12:00
23 декабрь 2021

Татарстан районнары сайтларына күзәтү: татар теленә мөнәсәбәт рейтингы

Татарстан Премьер-министры урынбасары Васил Шәйхразиев 2019 елда муниципаль берәмлекләр сайтларында яңалыкларның татарчага тәрҗемә ителеше 74 процент дәрәҗәдә генә булуын әйткән иде. «Татар-информ» хәбәрчесе бу чыгыштан соң ике елдан соң район сайтларында үзгәрешләрнең булу-булмавын тикшереп, анализ ясап чыкты.

15:00
20 декабрь 2021

Кави Нәҗми — Сәрвәр Әдһәмова мәхәббәте: сынау аша үтеп, гаиләне саклап кала алганнар

Татар китабы йортында татар язучысы Кави Нәҗминең 120 еллыгына һәм аның тормыш иптәше — тәрҗемәче Сәрвәр Әдһәмовага багышланган «Аларның сүнмәс уты…» дип исемләнгән күргәзмә ачылды. «Интертат» Кави Нәҗминең оныкларының истәлекләрен, галимә Миләүшә Хәбетдинованың Кави Нәҗми белән бәйле яңа ачышын тәкъдим итә.

10:58
15 декабрь 2021

Марсель Галиевка - 75: «Ул әдәби телнең иң бөек мөнбәренә менгән»

Бер карашка җитди кыяфәтле иҗат әһелен күргәч, чыннан да, Марсель абый булды микән дип уйлап куйдым. Ә бу җитди карашлы кеше эчендә үткен күзле рәссам, талантлы прозаик яшеренгән икән. Аны яхшы белгән каләмдәшләре теләсә кемне якын китерми дисә дә, халык язучысы Марсель Галиев әңгәмәдәше булу бәхетенә ирештем.

00:00
14 декабрь 2021

Дәвалаучы Ринас Шиһапов:«Төнлә өстемдә йонлы җеннәр сикерә, кайберләрен тибеп очырам»

Ринас Шиһаповның өеннән кеше бер дә өзелми: кем бөтен табибларны йөреп, интегеп, дәвасын таба алмыйча ничарадан-бичара соңгы өметен аклап булмасмы дип килә, кем «чукрак» телефоннан ишетеп, борчыган проблемасы турында сөйләргә, киңәш алырга йөри. Дәвалау сәләтенә ия булган җырчы янына үзем дә барып карарга булдым.

11:00
11 декабрь 2021

«Мәүлә Колый — татар халкында Тукай дәрәҗәсендәге шәхес»

Мәүлә Колый Казан ханлыгы алынганнан соң туган беренче шагыйрь буларак телгә алына. Шагыйрь чыннан да Чыты авылында туганмы? Питрәч районында данлыклы якташ-шагыйрьнең исемен киләсе елда күтәреп чыгу турында «Питрәч районы һәм Мишә елгасы буйлары: үткәннән — бүгенге көнгә кадәр» конференциясендә фикер алыштылар.

13:00
6 декабрь 2021

Башкортстан төбәкчеләре җанисәптә почетта: Ярлы Кәримнең татар булуын исбатлау тарихы

Башкортстан татарларын башкорт дип яздыру очраклары турында сүз чыккач, каршы як «алар чыннан да башкорт булган, архивлар шуны күрсәтә...» ди башлый. Әмма архивлар чынлыкта Уфа төбәгендә татарлар яшәвен күрсәтә. Сәясәтчеләр «башкорт» дип күрсәтергә теләгән татар шагыйре Ярлы Кәрим белән булган хәл дә шуны күрсәтә.

11:19
4 декабрь 2021

Китаплар җитми, әмма укучылар каршы түгел: һөнәри уку йортларында татар теле яши!

Татар теленә басым ясалудан соң Татарстан мәктәпләрендә ул ихтыяри укытылуга гына калды. Мәктәпләрдәге шау-шуны барыбыз да белә кебек, ә урта һөнәри уку йортларында бу мәсьәлә ничек хәл ителгән? Татар теленең һөнәри уку йортларында укытылуына «Татар-информ» журналисты күзәтү ясый.

11:00
1 декабрь 2021

Фәрит Фарисов: «Миңнеханов, Гайнетдин һәм Хөснуллин белән нәтиҗәгә ирешеп була»

Мәскәү Татар милли-мәдәни автономиясе җитәкчесе Фәрит Фарисов Мәскәүдә үткән җанисәп саннарының дөрес булмавы, Мәскәү һәм Мәскәү өлкәсендә 150 мең түгел, ә миллион татар яшәвен, Татарстанда «Президент» атамасын саклап калу яклы булуын һәм Рөстәм Ямалиев белән мөнәсәбәтләре турында сөйләде.

15:00
30 ноябрь 2021

Үзбәкстан Самарада хуҗа булмакчы: Аксак Тимергә борынгы татар җирендә һәйкәл кирәкме?

Үзбәкстан хакимиятенең Самара өлкәсе Кондырча җирлегендә Аксак Тимергә (Тамерлан, Амир Темур) һәйкәл куюга конкурс үткәрергә ниятләве хакында хәбәр итүе татар халкын аптырашта калдырды. Татарларның әби-бабалары яшәгән канкойгыч сугыш урынында йөз меңнән артык кешене суеп үтергән әмиргә һәйкәл кую гадел булырмы?

15:00
28 ноябрь 2021

35 милләт өчен шрифт булдырган полиграфист Мөхәммәд Идриси: күренекле һәм онытылган

Мөхәммәд Идриси — бердәм калыпка салынган гарәп шрифтын барлыкка китерүче, Советлар Союзының барлык милләте кулланган шрифтларны яза торган машинка клавиатурасына «утыртучы». Татар даһиеның хезмәтләре белән бөтен дөнья кулланса да, дөнья аны даһи дип белми.

00:00
24 ноябрь 2021

«Аның соңгы сулыш алуы әле дә күз алдымнан китми» - әниләрен иртә югалтучылар язмышы

Ноябрьнең соңгы көннәре дә якынлаша. Бу көнне дөньядагы иң якын, иң газиз кешебез — әнине котларга ашыгабыз. Тырыша-тырмаша аңа бүләкнең иң яхшысын, сүзләрнең иң назлысын сайлыйбыз, чәчкәләрнең иң матурын бүләк итәбез. Ләкин әниләрен иртә югалтучылар гына бу көнне әниләренә бүләкнең иң кадерлесен бирә алмый…

12:10
23 ноябрь 2021

Зәлилә продюсер Рифат Фәттаховка 500 мең түләргә тиеш, чиратта - 1 млн сумлык дәгъва

Рәшит Ваһапов исемендәге фонд җитәкчесе, продюсер Рифат Фәттаховның Зәлилә тәхәллүсе белән танылган яшь җырчы Рузилә Бәдретдинованы судка биргәнлеге билгеле булды. Ләкин Рузилә Бәдретдинова суд буласын белмәве, суд турында хат-хәбәр алмавын әйтә. «Интертат» Рифат Фәттахов һәм Рузилә Бәдретдинова белән аралашты.

11:00
14 ноябрь 2021

Удмуртиядәге Можга районының бердәнбер татар авылы: «Эш бар, тик эшләргә кеше юк»

Соңгы 20 елда Россиядә 37 меңнән артык авыл картадан мәңгелеккә сызып ташланган. Удмуртиянең Можга районындагы бердәнбер татар авылы — Сосмак та акрынлап бетү ягына бара. Бүгенге көндә авылда пенсионерлар, гади итеп әйтсәк, карт-коры яши. Татар авылыннан репортаж.

11:00
9 ноябрь 2021

Башкортстан татарлары Татарстаннан ярдәм сорый: «Безне дә онытмасыннар иде»

Башкортстанның Бүздәк районы — татарлар күпләп яшәгән җирләрнең берсе. Татар блогеры Фәгыйлә Шакирова белән шул районның Таулар дигән авылында тукталдык. Анда яшәүче Башкортстан татарлары җанисәп вакытында Татарстан хөкүмәтенә ярдәм сорап мөрәҗәгать итте. Күрше республикада яшәүче милләттәшләребез нәрсә өчен борчыла?

13:00
8 ноябрь 2021

«Татарны башкортлаштыру милли үзаң түбән булудан килә»

Башкортстанның Бүздәк районы Аблай авылында яшәүче Фәһит Фазылов җанисәптә татарларны башкорт дип яздыруда аңлашылмаучанлыкларны хәл итү юлларын сөйләде.