Изге җомга иртәсе кайгылы хәбәр алып килде: 29 яшьлек Казан кызы Лилия Нуруллина вафат. Озакка сузылган яман чирдән соң, Төркиянең онкология клиникасында аның күзләре мәңгелеккә йомылды. Лилиягә 2017 елның сентябрендә табиблар дүртенче стадиягә җиткән үпкә рагы диагнозын куя, кыз елдан артык бу мәкерле чир белән көрәште. Кызганыч, тик авыру аяп тормый шул. Сөекле ире, алма кебек кечкенә кызы ятим калды аның...

Күптән түгел социаль челтәрдә Алсу Фазлыева өченче бәби алып кайтырга җыена, дигән хәбәр таралды. Бу хакта җырчының үзеннән сорадык.

"Интертат" эстрада концертларының берсендә сәхнә артында Әнвәр Нургалиевны "тотып алды" һәм берничә сорау бирде.

Мөслимнең Кооперативная урамында урнашкан зиратны “тәртипкә” китерәләр. Биредә район җитәкчелеге территорияне ком белән тигезләттерү, газон җәю һәм яңа койма тоту белән шөгыльләнә. Тик җирле халык “рәхмәт” дип баш ияргә ашыкмый, киресенчә, бу хәрәкәт күпләрдә ризасызлык уяткан. Район халкы кабер өсләреннән техника йөрүдән зарлана. Районда "зират урынында ял паркы була" дигән сүз таралган. 

Бүген Самара өлкә “Бердәмлек” татар газетасының баш мөхәррире, татар матбугаты үсешенә зур өлеш керткән күренекле шәхес Рәфгать Әһлиуллин вафат булды. Аңа 75 яшь иде.

“Җырны берәү шатлыктан, берәү кайгыдан җырлый" диелә татар халык мәкалендә. Гомеребезнең ачы хәсрәтен, шатлыклы мизгелләрен җырга салабыз. Җырчылар да үзләре кичергән хисләргә таянып репертуар сайлый, чөнки хиссез генә башкарган җыр тамашачының күңеленә үтеп керә алмый. Ә башкарган җырлары артистларның тормышына тәэсир итә аламы? 

Шушы көннәрдә “чыбыксыз телефон” аша Башкортстанның атказанган артисты, җырчы Әнвәр Нургалиевның төркеме таркалу ягында дигән имеш-мимешләр таралды. Күп тамашачының йөрәгендә үз урынын алырга өлгергән җырчының музыкантлары Гөлназ Асаева төркеменә киткән.

Соңгы арада җырчы Эльмира Сөләйманова Рамил Галимҗанов белән дуэтлар башкара, тамашачы да аларны сәхнәдә бергә күреп ияләнде. Аларның “Сөям”, “Димәк мин яшим синдә” җырлары тиз арада үз тыңлаучысын тапты. Тик Рамил Галимҗанов “Интертат”ка сәхнәгә аерым чыгарга теләвен әйтте. Ни өчен иҗади дуслык кыска гомерле булган соң?  

ТР Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте намазга һәм ислам нигезләренә өйрәтү буенча “Ислам. Беренче адымнар” проектын башлап җибәрә. Бу хакта ТР мөселманнары Диния нәзарәтенең социаль үсеш бүлеге башлыгы Айгөл Биктимерова сөйләде.

Октябрь уртасында Уфа шәһәренең Нагаево авылында шәхси йортта зур янгын чыга. Нәтиҗәдә Бахтиевләрнең йорты янып көлгә әйләнә. “Карак керсә, үзенә кирәген генә алыр. Янгын чыкса, бөтенесен дә ялмап алыр”, - диләр. Йорттан берни дә калмый. 

Тюльпанны (лалә чәчәге) кайчан утыртырга, язынмы, көзенме? Кайбер бакчачылар көздән утыртылган чәчәкләргә өстенлек бирә, чөнки алар яз башында ук чәчәк атырга сәләтле. Лалә чәчәкләрен үстерү катлаулы эш кебек тоелса да, чынлыкта аларны үстерү кагыйдәләре бик гади. Бу хакта тулырак “Интертат” хәбәрчесенә Арча районы Иске Йорт авылында яшәүче һәвәскәр бакчачы Хәнәфи Гәрәфиев сөйләде.

Табигатьтә көз хакимлек итә. Олылар мондый һава тоыршын көйсез кияү кебек, ди. Көннәр бер җылыта, бер суыта. Шул арада коеп яңгыр ява, аның артыннан яктырып кояшы да чыга. Тәҗрибәле бакчачылар өчен “әбиләр чуагы” кызу эш көннәре. Бакча эшләренең бик әһәмиятле төрләре нәкъ менә көз аенда башкарыла бит. 

Республикада сарык үрчетү белән шөгыльләнүче фермерлар бармак белән генә санарлык. Элек көтүдә сарыклар авыл урамнарын тутырып кайтса, хәзер күпләр сарык асрауны табышлы кәсепкә кертми. Әмма Арча районы Өчиле авылында гомер итүче Рәшит Фазлыев моның киресен раслый. Бу максатны тормышка ашыру бик зур хезмәт сорый. 

“Интертат” электрон газетасы “Айсылу кияү сайлый” исемле яңа проект башлый. Проектның төп герое – җырчы Айсылу Габдинова. 

Арча ремонт-механика җитәкчесе Даниял Фәсәхиевка тиздән 67 яшь тула. Лаеклы ялда булуына карамастан, ул гел эштә, бер минут та тик тормый. Әллә табигате белән шундыймы, егетләр кебек йөгереп йөри. Аның көчле энергиясенә шаклар катарсың! Ул башкача булдыра да алмый кебек, чөнки холкы шундый.

Шагыйрь Роберт Миңнуллинга 70 яшь. Татарстанның гына түгел, бөтен татарның халык шагыйрен хөрмәт иткән берничә буын тамашачы 12 октябрь көнне Тинчурин театры бинасына аның юбилей кичәсенә җыелды.  

Кайбер агач йортлар сөяк кебек каты була, озак саклана, аларны хәтта кисә алмаган чаклар да булды, ди балта остасы.

Элвин Грей һәм Татарстанның атказанган артисты Гүзәл Уразова арасындагы низаг тамашачыларының тынычлыгын югалтты. Танылган җырчылар арасында бәхәс "Красивая, хороший" җырына авторлык хокуклары өчен килеп чыкты. Әлеге мәсьәләне матур гына, законлы һәм тыныч юл белән дә хәл итәргә мөмкин иде. Тик җырчылар Инстаграм челтәре аша бер-берсенә видеоҗавап юллыйлар. Популяр җыр тирәсендәге ыгы-зыгы ничек хәл ителәчәк? Дөреслек кем ягында? "Интертат" шуны ачыкларга тырышты.

Татарстанның атказанган артисты, җырлар авторы Лилия Муллагалиева үз иҗат җимешләрен киләчәк буыннарга тапшыру эшен башлап җибәрде. Ул, җырларының ноталары һәм сүзләре кергән китап чыгарып, аны тамашачыларына бүләк итә.

Саба районы Түбән Шытсу авыл җирлеге бөтенроссия күләмендә оештырылган “21 гасыр авылы” конкурсында җиңүчеләр рәтенә кергән иде. “Татар-информ” хәбәрчесе әлеге авылны үз күзләре белән күреп кайтты.

Җырчының йөзе дип атый торган җырлар була. “Җыр җырчыны үзе таба”, дип юкка гына әйтмәгәннәр. “Кайтабыз да китәбез шул” диюгә, күпләрнең күз алдына җырчы Гөлназ Сираева килеп баса торгандыр. Ләкин бу җырны үзенең концертларында Татарстанның халык артисты Габделфәт Сафинның башкаруы ачыкланды. Әлеге җырны кем-кемнән “урлаган” соң? “Интертат” шуны ачыклады.

Татар эстрадасында урыныңны ничек табарга, хит булырлык җырлар ничек языла? Тулы заллар җыю авырмы, тамашачыга нинди җырлар кирәк? Бүгенге татар эстрадасына нәрсә җитми? ИлСаф "Татар-информ" хәбәрчесенә татар эстрадасында күпләрне борчыган мәсьәләләргә үз фикерен әйтте.

Көз җитү белән җырчылар өчен яңа сезон башлана. Быелгы яңа сезон концерты "Биш миллион биш йөз сум" дип аталган иде һәм театраль солянка дип тәкъдим ителде. Тамашаны “Татар-информ” хәбәрчесе дә күзәтте.

Бәла 20 cентябрь иртәсендә, Балтач - Шәмәрдән машина юлының 9нчы чакрымында була. "Волга" зур тизлектә сөт ташучы КамАЗ белән бәрелешә. Маңгайга-маңгай бәрелешкәннән соң җиңел машина тимер өеменә әйләнә, иң аянычлысы – кеше гомере өзелә. Җиңел машинага ут каба һәм 43 яшьлек йөртүчесе фаҗига урынында һәлак була. Пассажир хатын-кыз авыр хәлдә район үзәк хастаханәсенә озатылган. Хәзерге вакытта һәлакәтнең сәбәпләрен ачыклау буенча тикшерү эшләре алып барыла.

19 сентябрь Татарстанның атказанган артисты, шагыйрә, күренекле композитор, журналист Тәслимә Низами үзенең иҗат кичәсен үткәрде. Габдулла Тукай исемендәге филармония залында оештырылган мәдәни чарада татар эстрадасы артистлары чыгыш ясады, ике бүлектән торган зур концертта авторның популяр җырлары яңгырады. Күп яклы сәләткә ия шәхесне котларга иҗатташ дуслары, туганнары һәм якташлары да килгән иде.

19 сентябрьдә үзенчәлекле бәйрәм – Интернетта елмаю символы булган “смайлик”ның туган көне билгеләп үтелә. Шул уңайдан “Интертат” хәбәрчесе укучылары арасында сораштыру үткәрде.

Татар эстрадасының популяр җырчысы Илназ Гәрәев тамашачылар күңеленә Илгәрәй булып килеп керде. Аның “Кара-каршы”, “Җәй кызы”, “Күрмәгәнгә салышма” җырларын күпләр хәтерли торгандыр. Җырчы "Интертат"ка үзенең иҗаты, тормышы һәм татар эстрадасы турында сөйләде.

Бакчаларда яшелчә, җиләк-җимеш, кырларда игеннәр җыеп алынды, бәрәңгеләр казылды... Ниһаять, җәй буе тырышып эшләгән авыл халкы җиңел сулап куйды. Бүген районның авыл хуҗалыгы хезмәтчәннәре Казанда ярминкәләр сезонын ачып җибәрде. Көзге ярминкәләрдә авыл халкы шәһәрне “сыйлый”. Арзан гына бәядән җаның ни тели, шуны алып калырга була. Рәхим итеп, ярминкәләргә генә кил!

Cентябрь – уңыш җыю вакыты. Бакчаларда бәрәңге һәм күп кенә яшелчәләр казып алынды, хәзер авыл халкы мәш килеп кабак уңышын җыюга кереште. Социаль челтәрләрдә берсеннән берсе уздыырп, зур кабаклары белән мактанышалар. "Интертат" кабак үстерү һәм саклау серләре белән таныштыра.

Шушы көннәрдә Казанга Нидерланд парламентының экс генераль секретаре Виллем Хендрик де Бофорт килде. Ул - диссидент Андрей Амальрикның хәләл җефете, рәссам Гүзәл Макудинова-Амальрик белән якыннан таныш булган. “Чит җирләрдә бәхет тапмады, гомер буе Татарстанны сагынып яшәде”, - дип искә алды ул аны.