Сәдака Коръән ашларының төп күрке, татарның үзенә генә хас гореф-гадәте булып санала. Әмма ул – шактый бәхәс уята торган гамәл дә. Элек ашларда сәдаканы йорт хуҗасы һәм иң якыннары гына өләшсә, хәзер исә табын артындагы һәр кеше сәдака таратырга тырыша.

Мул уңышның бәрәкәте – гошер сәдакасында. Йөрәкләре мәрхәмәт белән тулы кешеләр бакчаларыннан җыеп алган уңыштан гарип-горабаларга, күп балалы һәм аз керемле гаиләләргә, картлар йортларына, мәдрәсәләргә шул уңайдан өлеш чыгара. “Татар-информ” мәгълүмат агентлыгы хәбәрчесе дә, “Зәкят” хәйрия фондының гошер сәдакасын тарату чарасында катнашып, рухи яктан баеп кайтты.

Ислам дине буенча, ир-атка гаиләсен тәэмин итү бурычы куелган. Кайбер муллалар, хатын-кыз, гаилә тынычлыгы өчен, берничек тә иреннән күбрәк акча эшли алмый дип саный. Хатын-кызларга бизнес төзергә ярыймы икән соң? Акча мәсьәләсенә килеп терәлгәч, ир белән мөнәсәбәтләр үзгәрерме? Мөслимәләрнең бу һәм башка сорауларына “Гаилә” мәчете имам-хатыйбы Рөстәм хәзрәт Хәйруллин җавап бирә.

Казанның Яңа Татар бистәсе зираты XVIII гасырның урталарында бистә белән бер үк вакытта барлыкка килгән. Ислам динен кабул итүгә 1000 ел исемендәге Казан югары мөселман мәдрәсәсе директоры Ильяс хәзрәт Җиһаншин шушы зиратның юл күрсәткечен төзегән. Хәзрәт “Татар-информ” мәгълүмат агентлыгы хәбәрчесенә зиратның татар халкы өчен никадәр әһәмиятле икәнен сөйләде.

Һәр авылның үз мөхтәрәм кешесе, акъәбисе, тере тарихы була. Апас районы Кече Болгаер авылында яшәүче Маһруза әби Газизова – шундый кеше. 30 ел гомерен дин юлына багышлаган мөхтәрәм зат ул. Алай гына да түгел, өч дистә ел эчендә 58 мәет юып, соңгы юлга озаткан батыр йөрәкле остабикә.

Соңгы елларда динебездә тагын бер матур күренеш барлыкка килде. Гаиләдә кыз бала туса – бер, ир бала туса – ике сарык чала башладылар. Бу – гакыйка корбаны дип атала. Ул бала сау-сәламәт үссен дигән ният белән чалына. Гакыйка корбаны нәрсәне аңлата, аны кем чалырга тиеш, корбан итен ничек бүләргә, аны бала туып ничәнче көндә чалдырырга кирәк? Бу һәм башка сорауларга Казанның “Гаилә” мәчете имам-хатыйбы Рөстәм хәзрәт Хәйруллин җавап бирде.

Хаҗ сәфәренә барган беренче төркем кичә Татарстанга кайтып төште. Аэропортта хаҗиларны каршы алырга дип без дә бардык. Аларның хис-кичерешләре әйтеп бетергесез!

Бүген, ягъни 31 августта, Мәскәү вакыты белән 14.10 сәгатьтә "Казан" Халыкара аэропортына 247 кешедән торган беренче хаҗилар төркеме кайта. Аларны Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин каршы алачак. Татарстаннан изге сәфәргә 1800 кеше барды. Алар арасында Мөслим районы башлыгы Рамил Муллин һәм аның тормыш иптәше дә бар иде.

Быел Татарстаннан 1800гә якын мөселман хаҗ сәфәрендә. Бүген алар Мәккә каласында. Татарстанлыларның бер өлеше изге җиргә Мәдинә шәһәре аша барды, икенче бер өлеше, киресенчә, Мәккәдән Мәдинәгә юл алачак.

Бөтен дөнья мөселманнары көтеп алынган олы гает - Корбан бәйрәмен үткәрә. Корбан гаетенең беренче көне - бүген, быел ул 21нче августка туры килде. Бәйрәм өч көн дәвам итәчәк.

2018 елның 21 августында бөтен дөнья мөселманнары Гыйд әл-әдха – Корбан бәйрәмен билгеләп үтәчәк. Ул ел саен Зөлхиҗҗә аеның 10нчы көнендә бәйрәм ителә.

"Хаҗ-фонд" туристлар оешмасыннан алданган хаҗиләр Согуд Гарәбстанына бара алмау сәбәпле, акчаларын кире кайтарыр өчен суд юлына басарга җыена.

Озакламый Корбан гаете җитә. Мөэмин мөселманнар бу көннәрдә корбан чалдыруны хәстәрләп йөри. Араларында беренче мәртәбә ниятләүчеләр дә бардыр. Казанның Галиев мәчете имам-хатыйбы Тимергали хәзрәт Юлдашев корбанлыкны сайлау һәм чалдыру үзенчәлекләрен аңлатты.

Хак мөселманнар олы юлга – хаҗга җыенды. Әлеге юлга ничек әзерләнергә, нәрсәләрне белергә, хаҗны дөрес итеп ничек үтәргә? Бу сорауларга Казанның Галиев мәчете имам-хатыйбы Тимергали хәзрәт Юлдашев җавап бирде.

Хаҗ кылу – ахырзаманның репетициясе дияргә була. Кыямәт көнендә кешеләр нинди хәлдә була, шуны алдан ук кичереп, ничек булганын белер өчен бер гамәл.

Болгарда мөселман яшьләре форумы узды. "Интертат" яшь имамнарны нинди сораулар кызыксындырганын белеште. Аллаһка ышанмаган кешегә кияүгә чыгарга ярыймы, әти-әни ризалыгыннан башка өйләнешү дөресме, татар яшьләренә ни җитми кебек сорауларга мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллинның җавапларын тәкъдим итәбез.

Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин «Татмедиа» АҖ генераль директоры Андрей Кузьмин белән әңгәмә корды. Татарстан диния назәрәте рәисе ни өчен джиу-джитсу спорт төрен үз итүе, мәчетләрдә татар теле курсларының киләчәге, “хәләл дуңгыз ите” тирәсендә чыккан гауганың сәбәпләре турында сөйләде.

Апанай мәчетендә Вәлиулла Якуповның музее ачылды. Имам-хатыйб Нияз хәзрәт Сабиров һәм Әхмәт хәзрәт фаҗигале һәлак булган имам турында истәлекләре белән уртаклаштылар.

Узган шимбәдә Изге Болгар җыены узды. Быел да бу чарада кайбер кешелəрнең таш тирəсендə əйлəнүен, ташка тотынып торуын, ташка акча салуын күреп була иде. Бу гамəллəр мөселман кешесе өчен чыннан да тиешме? Моңа ничек итеп карарга кирəк? Бу турыда “Татар-информ” агентлыгы хәбәрчесенә Казанның Идел буе һәм Вахитов районнары имам-мөхтәсибе, Кабан арты мәчете имам-хатыйбы Йосыф хәзрәт Дәүләтшин аңлатма бирде.

Бүген мөселманнар Изге Болгар җыенында катнаша. Спас районында 1995 елдан бирле уздырылып килгән чараларда республика җитәкчелеге дә катнаша.

Болгар ислам академиясе ректоры Рәфыйк Мөхәммәтшин быелгы Болгар җыенында булачак чаралар, татар теле тирәсендәге вазгыять, татар журналистикасы, каберләргә зиярәт кылу, глобализация шартларында мәдәниятне саклап калу һәм башка актуаль мәсьәләр хакында "Татар-информ" хәбәрчесе белән әңгәмәдә сөйләде.

Яңа йорт салу, фатир алу – бик чыгымлы да, күңелле дә мәшәкать. Тырышып-тырмашып булдырган торагыңда тынычлык, бәрәкәт булсын өчен нишләргә? Коръән ашы белән өй туе бер-берсеннән ничек аерыла? Яңа йортка иң беренче песи кертергә кирәкме, әллә башка җан иясеме? Яңа өйгә күчкәч, нинди дога укыла? Бу һәм башка сорауларга “Гаилә” мәчете имам-хатыйбы, “Интертат” газетасының якын дусты Рөстәм хәзрәт Хәйруллин сөйләде.

Хәзер кайсы гына азык-төлек кибетенә кермә, киштәләр "хәләл" дигән тамгалы ризыклардан сыгылып тора, җаның теләгәнен сайла да ал. “Хәләл” сертификаты булган оешмаларның саны да арта бара. Дин ягыннан тыелмаган продуктларны табу әллә ни зур кыенлык тудырмый. Алай да, болар барысы да ислам шартларына туры килеп җитештерелгәнме соң дигән сораулар туа. "Челны-мясо" белән килеп чыккан проблема бу өлкәгә игътибарны арттырды.

Мөселманнар өчен иң кадерле һәм мөкаддәс Рамазан ае ахырына якынлаша. Гадәттә, ураза тәмамлангач, күңелләр бушап кала. Бер ай буе ураза тотып, сәхәр бәрәкәтен, ифтар тәмен тойган мөселманнар Рамазанны авырлык белән озата. Рамазан аен ничек тәмамларга, сәдакаларны ничек һәм кемгә бирергә, Кадер кичәсен һәм Гаетне ничек үткәрергә? “Татар-информ”ның бу сорауларына Казанның “Гаилә” мәчете имам-хатыйбы Рөстәм хәзрәт Хәйруллин җавап бирде.

Рамазан ае – Ислам диненең ураза гыйбадәтен үтәү ае, сабырлык һәм тәрбия ае. Пакьлек, шәф­катьлелек, сабырлык, миһербанлылык – ураза тотуның төп кыйммәтләре. Билгеле шәхесләр арасында кемнәр ураза тота? "Татар-информ" шуны белеште.

Көн озын бер йотым су, бер тәгам ризык капмыйча ураза тоту җиңелләрдән түгел. Бигрәк тә аның баштагы мәле авыр.

Мөселманнар өчен иң хәерле һәм рәхмәтле ай – Рамазан ае якынлаша. Быел да ураза җәйгә, көннәрнең озын чагына туры килә. Кемнәргә ураза тоту фарыз, уразалы вакытта ниләр эшләргә ярый һәм ярамый, ифтарларның асылы, фитр һәм нисаб күләмнәре һ.б.лар хакында “Татар-информ”га Казанның “Гаилә” мәчете имам-хатыйбы Рөстәм хәзрәт Хәйруллин сөйләде.

Казанның Вахитов һәм Идел буе районнары имам-мөхтәсибе Йосыф хәзрәт Дәүләтшин “Туры элемтә” сәхифәсе кысаларында укучыларны кызыксындырган сорауларга җавап бирде. Сезнең игътибарга әлеге әңгәмәне тәкъдим итәбез.

Бу язмада мин иң маҗаралы һәм мавыктыргыч Коръән кыйссаларының берсе турында - Йосыф галәйһиссәлам турында бәян итәм. Аны үзенең бертуган көнче абыйлары коега ташлый. Аннары вакыйгалар ничек дәвам итә соң?

Казанның Галиев мәчетендә Дин галимнәре шәригать кануннарына туры килерлек гаилә нинди булырга тиешлеген аңлатты. Мәһәр күләменә килеп җиткәч, уртак фикергә килә алмадылар. Казый мәһәр суммасы зур булырга тиеш дисә, хатын-кызлар егетләрне кызганды.