31нче октябрь "Әкият" Татар Дәүләт курчак театрында "Сәйлән" беренче балалар телевизион-музыкаль фестиваленең гала-концерты узды. Концерт кичәсе "Шаян ТВ"ның бер яшьлек юбилее уңаеннан куелды. Бер ел дәвамында үз эшчәнлеген алып барган "Сәйлән" проекты иң элек бер меңнән артык гариза кабул итә, 30 катнашучыны сайлап ала, ярымфиналга 16сын уздыра. Жюри составында Эльмира Кәлимуллина, Ришат Төхватуллин, Зәринә Вилданова, Алинә Шәрипҗанова, Рөстәм Асаев, Зөфәр Хәйретдинов эшлиләр. Нәтиҗәдә, финалда 8 җырчы. 

Габдулла Тукай исемендәге Әтнә татар дәүләт драма театры сезонын Әтнә районының туган көнендә премьера белән ачты. Айгөл Әхмәтгалева пьесасы буенча куелган “Күз нурларым” спектаклен безнең хәбәрчебез дә тамаша кылды.

Тинчурин театры быел беренче премьерасына музыкаль бизәлеш буларак Мубай җырларын алган. Мубайны без яңа татар мәдәнияте символы дип кабул итәбез. Хәбәрчебез театрның беренче премьерасын тамаша кылды.

Камал театры үз тамашачысына биш сәгатькә сузылган кичке тамаша - «Сишәмбе көн кич белән» проектын тәкъдим итте. Ул өч спектакль һәм ике антракттан тора.

Булат Ибраһимов – яшь шагыйрь, Бөтендөнья татар конгрессының матбугат бүлеге хезмәткәре. Аның «Дәрдмәнд» спектаклен караганнан соң кагылдыргысыз шәхесләр исемлеге булдырырга кирәк дигән фикере җәмгатьчелекне аптырашта калдырып, сагайтып куйган иде. Шуңа да яшь шагыйрь белән интервьюны шул сораудан башладым.

Татарстанның халык шагыйре, язучы, публицист, депутат Ркаил Зәйдулланың “Татарстан яшьләре” газетасында 1995 елның 3 июнендә чыккан интервьюсын тәкъдим итәбез. Язучы әңгәмәдә татар әдәбиятының бүгенге хәле, татар эстрадасында популярлашкан җырлар, бүгенге заман балаларының тарихны белергә омтылмавына борчылу, татар халкының холкы һәм мәхәббәт турында сөйли. Әлеге фикерләр бүгенге көндә дә актуаль.

Кариев исемендәге Яшь тамашачы театры директоры Гүзәл Сәгыйтова театраль менеджер буларак беренче спектаклен чыгарды – шушы көннәрдә «Йомрыбаш» спектакленең премьерасы тәкъдим ителде.

Татар театрларының рус телендә уйнау проблемасы ТР мәгариф һәм фән министры Рафис Борһановның татар зыялылары белән очрашуында күтәрелде.

“Театрларда бөтен артист үз урынында, тик бөтенесе дә үз урынына риза түгел”, - диде Әлмәт театры примасы Мәдинә Гайнуллина. Ул Әлмәт театрының иң “фестиваль” спектакленең төп рольләрендә уйный, “Тантана” республика театр премиясе лауреаты, “Алтын битлек” театр премиясе номинанты.

Туфан Миңнуллинның "Нәзер" спектаклен Тинчурин театрының берничә артисты театрдан читтә куйды. Рольсез калган Тинчурин театры артистлары эшсез булган очракта нишләргә кирәк дигән сорауга җавап бирде. "Татар-информ"ның мәдәни күзәтүчесе спектакльгә бәя бирде.

"Әкият" Татар дәүләт курчак театрының яңа сезондагы беренче премьерасы булачак "Әлфия" курчак спектакленнән рецензияләштерелгән эксклюзив язма.

Татарстанның халык артисты, педагог Тәслимә Фәйзуллина моннан бер ел элек - 2018 елның 14 октябрендә вафат булды. Тинчурин театры коллективы биредә 40 ел уйнаган актриса Тәслимә Фәйзуллинаны искә алып, аның ел ашын уздырды. Актрисаның сәхнәдәшләре, укучылары һәм дуслары, Театр музеенда җыелып, истәлекләр яңартты.

Күренекле татар шәхесе, беренче татар хатын-кыз скульпторы Рада Нигъмәтуллинаны татар зыялылары соңгы юлга Камал театры фойесыннан озатты.

Казанда “Хәзинә” милли сәнгать галереясендә Пермь өлкәсе сынчысы Әлфиз Сабировның “Аю бала” дип исемләнгән күргәзмәсе оештырылды. Аны чит өлкәләрдән килгән сәнгать белгечләре үткәргән беренче татар телле күргәзмә дип атадылар.

Октябрьнең сигезендә Казанда, Габдулла Тукай исемендәге татар дәүләт филармониясенең концертлар залында "Китмә, сандугач! Илһам Шакиров ядкәре" кичәсе узды. 

Татар шоу-бизнесы 90нчы еллар ахырында туды. Шул вакыттан без "продюсер", "радиода ротация", "җыр сату", "мәҗлестә акчага җырлау" кебек гыйбарәләрне ишетә һәм аларның мәгънәсенә төшенә башладык. Шул заманның беренче продюсерларының берсе Җәүдәт Гыйльманов белән татар шоу-бизнесы кагыйдәләре, ул вакытта йолдыз булган җырчыларның очраклы һәм очраксыз бәхетләре, Ландыш Нигъмәтҗанова, Рифат Фәттахов һәм Ришат Төхвәтуллин, рәхмәтсез һәм рәхмәт әйтә белгән артистлар турында сөйләштек.

Быел «Казан утлары» журналында Ринат Мөхәммәдиевнең «Ак кәгазь нидән саргая» романы басылып чыкты. Роман утызынчы елларның доносчысы булган адәм турында бара. Бу адәм ни өчен шушы юлга барган һәм бу даһи кабахәт турында язарга кирәк идеме? Язучылар шул хакта фикер алышты.

Баш режиссер китү белән бәйле ыгы-зыгыдан соң Тинчурин театры ничек яши? "Татар-информ" театр директоры Фәнис Мөсәгыйтов белән яңа сезонның беренче интервьюсын тәкъдим итә.

“Тукта, чәй эчик башта, кызым. Сорауларың күптер, барысын да сөйләрмен”, - дип каршы алды мине танылган журналист Гөлнара апа Зиннәтуллина. Сикереп торды, чәен куйды, тормышы турында сөйли башлады. Үзем дә сизмәстән, аның белән якын туганым кебек сөйләшә башладым. Әле 5-10 минут элек кенә Гөлнара апаның ишеге янына килгәч, шакырга тәвәкәлли алмыйча, басып торуым искә төште. Яман шеш белән инде сигез ел дәвамында көрәшүче Гөлнара апаның экрандагы кебек шундый шат, көләч булып каршы алуын көтмәгән идем. Ә ул тик ятмый! Бие, дисәң, биеп тә күрсәтер, көт тә тор... 

“Зиннур Мансуровның шигырьләре кычкырып тормый. Ул мәйданга чыгып: “Яшәсен милләт! Безгә азатлык кирәк”, - диюгә тәңгәл шигырьләр түгел. Ул андыйларны бик теләсә дә, яза алмас иде. Әмма Зиннур сабыр гына итеп, фикерне үткәреп әйтә белә”, - дигән шагыйрь Зөлфәт Зиннур Мансуров турында. Әйе, Зиннур Мансуров үзе хакында кычкырып, митингларда чыгыш ясаучы трибун түгел. Ул үз сүзен шигырь аркылы әйтеп бирә.

Быел яңа уку елы башында Казан театр училищесына яңа директор тәкъдим ителде. Озак еллар дәвамында уку йортын җитәкләгән Гыйлемхан Мөбәрәкшинны Казан дәүләт мәдәният институтының Театр факультеты деканы булган Руфина Таҗетдинова алыштырды. Яңа директор беренче әңгәмәсен "Татар-информ" хәбәрчесенә бирде.

Минзәлә театры «Щелкунчик» исеме белән әкият-спектакль чыгарды. Спектакль татарча, исеме русча.

Татарстан Язучылар берлеге бу көннәрдә истәлекле датасын Корстон күңел ачу үзәгендә зурлап билгеләп үтте. 85 ел, бер карасаң, күп тә түгел кебек. Ләкин бу еллар дәвере репрессияләр, сугыш, “җепшеклек” чоры, үзгәртеп кору вакыйгалары булган. Тантанада “Татар-информ” хәбәрчесе берлекнең юбилее ни өчен күңел ачу форматында уздырылуын, язучыларның хезмәт хакын күтәрелү мәсьәләсен һәм берлекнең киләчәктәге планнары турында белеште.

“Татар-информ” хәбәрчесе Рузилә Мөхәммәтова Грозныйда “Федерация” I милли театрлар бөтенроссия фестивалендә һәм аның кысаларында уздырылган Төньяк Кавказ регионнарының театраль форумында катнашты. Фестивальдә Татарстаннан Әлмәт һәм Камал театрлары үз спектакльләрен күрсәтте. Хәбәрчебезнең чечен язмаларыннан беренчесе милли театрларга чечен карашы турында.

Үзе шагыйрә, үзе укытучы һәм шул ук вакытта район башлыгы хатыны да! Мондый вазифаны бөтен хатын-кыз да үз өстенә ала алмас иде. Ә мин күргән ханым барысына да өлгер. Сүзебез танылган шагыйрә, татар эстрадасында сез ишетеп белгән күп җырлар авторы Гөлнур Айзат хакында. “Татар-информ” хәбәрчесен ул үзенә – Буа шәһәренә кунакка чакырып, тормышы, иҗаты, татар дөньясы турында күзаллаулары һәм Хәния Фәрхи белән дуслыгы турында сөйләде.

Танылган язучы Фәнис Яруллин 1998 елны "Мәдәни җомга" газетасында чыккан мәкаләсендә татар әдәбиятының хәле, укучылар белән очрашулары, мәктәпләрдәге татар теленә булган мөнәсәбәт турында фикерләре белән уртаклаша.

Туксанынчы елларда бик популяр булган, хәзер инде яшьләр белмәгән дә җырлар бар. Бу тестның максаты шушы хитларны искә төшерү һәм яңарту.

Казанда “Республикакүләм татар кызы-2019” бәйгесе финалы үтте. Әлеге бәйгене матурлык һәм сәләт, милли традицияләр бәйрәме, диләр. Бәйге барышында татар кызының матурлыгын һәм сәләтлеген күрдек. Әмма милли йолалар турында гына төгәл әйтә алмыйм. 

Бүген “Угол” иҗат лабораториясендә "КиноМавлид" проекты кысаларында режиссер һәм сценарий авторы Ләйлә Сәлахатдинованың кыска метражлы “Овертайм” фильмы күрсәтелде. Нияз хәзрәт Закиров җитәкчелегендә "Иман Нуры" мәчете һәм "Balmay" компаниясе белән берлектә төшерелгән. Минимум вакыт кысалыгына максимум мәгьнә сыйдырылган фильмны “Татар-информ” хәбәрчесе дә карады.

Татар җәмәгатьчелегенең Тинчурин театры һәм аның 26 ел дәвамында баш режиссеры булган Рәшит Заһидуллин турында фикерләшүе дәвам итә. Татар зыялылары татар театрын кемнең ныклы кулларына тапшырырга киңәш итә - экспертларыбыз фаразлары.