«Миңа күп калмаган инде, Лилиям...» – «Агыйдел» ансамбленнән Салават Фәтхуллин истәлегенә

Ансамбльнең сәнгать җитәкчесе, баш балетмейстер Лилия Фәтхуллина белән алар 20 ел бергә торганнар. Адилә исемле бер кыз тәрбияләп үстерәләр. Иҗади гаилә «Агыйдел» ансамбле өчен янып-көеп яшәгән.

Тормыш иптәше буларак искиткеч яхшы кеше, искиткеч ир, әти иде. Хуҗалыктагы бөтен эшне алып барды, алтын куллы кеше иде, чөнки безнең беркайчан кеше чакыртып, өйдә нәрсәдер эшләткән булмады. Һәр нәрсә аның куллары аша үтә: ул сантехник та, җиһаз да җыя. Һәрвакыт үзе тырышты, – дип сөйли башлады Лилия Фәтхуллина сөекле ире турында.

Лилия белән Салават Актаныш район мәдәният үзәгендә күрешеп, кавышып, гаилә корып җибәрсә дә, аларның кулга-кул тотынышып, җырлы-биюле дөньясы балалар бакчасына ук барып тоташа икән.

Балалар бакчасына 6 яшьтән бергә йөргәнбез. Салават үзе Актанышта туган, аны әнисе 1 елга әбисе янына Яңа Әлем авылына алып кайта. Шул вакытта бергә бакчага йөргәнбез.

Аннары, укып бетереп кайткач, Актанышта район мәдәният йортында күрештек, гаилә кордык. «Агыйдел» җыр һәм бию ансамбленә безне бергәләп чакырдылар. 2017 елның гыйнварында урнашып, мин – ансамбльнең сәнгать җитәкчесе, баш балетмейстеры, ул концертмейстер-аккомпаниатор, аранжировкалар язучы булып эшләде. Бөтен җырларга, биюләргә көйләр язучы, клиплар эшләүче иде. Бик сәләтле, иҗат дөньясы бай булды аның. Үзе уйлап чыгарган җырлар, көйләр безнең биюләрдә чагыла. Үзе партитуралар ясый иде, – ди Лилия Фәтхуллина.

«Йөрәк турына кулын куеп: «Миңа күп калмаган инде, Лилиям», – дип әйтештерә иде»

Ул тормыш иптәшенең туганчыл булуын да билгеләп узды. Гаиләдә үзе генә үсүенә карамастан, Салават Фәтхуллин туганнарны якын итә белгән.

Безнең якта туганнар күп бит, һәркайсына бик ярдәмчел булды. Теләсә кайчан, кем генә сорамасын, һәрвакыт ярдәмгә килергә әзер иде.

Юмарт, киң күңелле кеше ул. Хәер теләнеп утырган кешеләргә дә, кесәсендә күпме акчасы бар, һәрвакыт чыгарып бирә иде, – дип искә алды Лилия ханым.

Гомере кыска булганын үзе дә сизгән икән шул. Күңел тоемлавын хатыныннан да яшермәгән.

Без җәй көне Дагыстанга ял итәргә барып кайттык, 20 ел торуыбызны шунда бәйрәм иттек. Ул вакытта ук, йөрәк турына кулын куеп: «Миңа күп калмаган инде, Лилиям», – дип әйтештерә иде. Без гел шулай: мин аңа – «Салаватым», ул миңа «Лилиям» дип эндәшеп яшәдек...

«Миңа күп калмаган» дигән сүзләренә ачулана идем, берсендә еладым да әле. «Кая ашыгасың, нишләп алай дип әйтәсең», – дигәч, «менә мин сизәм» дип җавап бирә иде… – дип авыр сулап уртаклашты Лилия Фәтхуллина.

«Төнлә йокламыйча да килеп эшләргә мөмкин»

Әгәр чыннан да ансамбльнең кадерле кешесе булмаса, иҗаты белән сокландырмаса, «ансамбльнең алтынга тиң хезмәткәре» диярләр идеме?! Юк, билгеле. Ансамбльнең директоры, Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре Лилия Ялалова аны әнә шулай искә алды.

Искиткеч күпкырлы талант иясе. Аның эшли белмәгән эше юк: ул композитор да, аранжировкалар ясаучы да. Гади генә аранжировкалар эшләми, оркестр аранжировкалары эшли. Кечкенә генә гармунында уйнап та яздыра, кураен да уйный. Оста баянчы, гармунчы… Бик күп уен коралында уйный белә иде.

Кеше буларак та кешелекле, ярдәмчел. Күп сөйләшми, ләкин күп эшли. Артык тыйнак. Мин-минлеге бөтенләй дә юк. «Мин тегене, моны эшлим» дип, беркайчан кычкырып йөрмәде. Төнлә йокламыйча да килеп эшләргә мөмкин. Вакытка карап та тормый, шушы әйберне җитештерергә кирәк дип, алдына куелган эшне башкарып чыга. Ял дип тә тормый, бәйрәм дип тә...

«Агыйдел» өчен генә түгел, бөтен район халкы өчен хезмәт итте бит ул. Балаларга «Йолдызлык» конкурсына аранжировкалар эшләде, бөтен мәктәпләр аңа мөрәҗәгать итә иде. «Агыйдел» каршында «Ак инеш» балалар ансамбле бар бит. Аларга бию көйләре әзерләп бирә иде. Каяндыр күчереп түгел, үзе иҗат итеп. Шундый бик акыллы, төпле кеше иде. Бу – бик зур югалту, аның юклыгын әле һаман кабул итә алмыйбыз, – диде Лилия Ялалова.

«Аның кебек аранжировка эшләүчеләр бик сирәк»

Ансамбльнең баш хормейстеры Наил Мөхәммәтҗанов та Салават Фәтхуллин белән тыгыз эшләгән.

Бик итагатьле, акыллы, ярдәмчел. Иҗат ягыннан гел профессиональ карашын җиткерә, тәкъдимен әйтә иде: «болай, тегеләй эшләсәк ничек була...» дип, шулай киңәшен бирә иде.

Профессиональ музыкант, аның кебек аранжировка эшләүчеләр бик сирәк. Алар бик сыйфатлы, нәкъ менә безнең ансамбльгә яраклы. Аның аранжировкаларының чын оркестр белән санда аермасы юк – 20 музыкант чыгып уйнады ни, аның аранжировкасы ни... Алар оркестр белән бер тигезлектә иде, – дип искә алды Наил әфәнде.

Салават Фәтхуллинның авыр туфрагы җиңел, урыны оҗмахта булсын! «Интертат» редакциясе мәрхүмнең гаиләсе, туганнары, дуслары, хезмәттәшләренең тирән кайгысын уртаклаша.