“Болгар кызлары” триосын оештырган Заһидә Зәйнуллина: “Ләйсәнгә күп тапкырлар тормыш рәвешен үзгәртергә, үзен тыйнак һәм лаеклы тотарга куштык”

Мин 90 нчы елларны искә алам! Бу халкыбызның милли үзаңы уяну вакыты иде! Без үз халкыбызның тарихын, аның мәдәниятын, әдәбиятын өйрәндек. Күренекле шагыйрьләр, язучылар, татар милләтенең танылган галимнәре белән таныштык. Без ата-бабаларыбызның монгол-татарлар түгел, Идел буе болгарлары икәнен белдек. Нәкъ менә шул вакытта, 1991 елның мартында "Болгар кызлары” төркеме барлыкка килде. 

Төркемнең исеме шул вакыт шаукымы, бәйсезлек өчен көрәш вакытына туры килеп тора. "Алчәчәк "балалар ансамблендә, ә аннан соң "Ялкын "халык ансамблендә чыгыш ясаган өч кыз бала татар эстрадасының данын күтәрү, аны тагын да югарырак дәрәҗәгә җиткерү, татар яшьләрендә милли җырларга карата мәхәббәт уяту өчен "Болгар кызлары" төркеменә килде. Аларның чыгышыннан соң әти-әниләр концерт ахырында: “Шушы өч кыз аркасында безнең балалар татар музыкасын тыңлый башладылар, рәхмәт сезгә!"- дип әйтә башладылар. Безнең өчен бу бик зур мактауга лаек булды. Димәк, без дөрес юлда! 

28 ел сизелмичә үтте! Күпме хезмәт, йокысыз төннәр, иҗади эзләнүләр - "Болгар кызлары” ансамбленең тарихы. Безнең беренче җырларыбыз: "Болгар исән", "Алтын Урда", "Сөембикә манарасы", "Казаным", "Зиләйлүк", “Тәфтиләү”. Тугры тамашачыларның күңелендә алар әле дә саклана. Бу җырлар аша төркем зур танылу алды. Сабантуй бәйрәмнәрендә дә безне берьюлы Казанның җиде районында чыгыш ясарга чакырдылар һәм без бөтен җирдә дә өлгерергә тырыштык. Бүгенге көндә дә шулай, уңышларыбыз шактый. 

Узган ел трио Россия һәм чит илләрдә гастрольләрдә булды. Төркемнең репертуарына биш йөзгә якын халык һәм композитор әсәрләре керде. Алар арасында халык, эстрада, татар композиторларының җырлары, рус романслары да, чит ил эстрадасы да бар. Иҗади эшчәнлек чорында чит илдә эшләү өчен берничә тапкыр чакыру алдык. Әмма безнең бу хакта ишетәсе дә килмәде, чөнки без үз республикабыз, үз халкыбызның чын патриотлары булдык. 

    

28 ел дәвамында рәсми нигездә эшләргә туры килмәде: сәхнә костюмнары сатып алу, җырлар яздыру, студиядә эшләү - боларның барысы өчен дә түләргә кирәк иде. Шуның өчен “Болгар кызлары” төркемендә хезмәт хакы түләү беркайчан да булмады диярлек. Кызлар төркемдә төп эшләрендә буш вакыт булганда гына җырладылар. Шуңа күрә солистлар һәрдаим алышынып, үзгәреп торды. Укуны тәмамлаганнан соң кайберәүләр эшкә китә, кияүгә чыгалар, бәби алып кайталар... Билгеле булганча, Гүзәл Сафина авырып китте. Диләрә Мөбәрәкшина фаҗигале төстә вафат булды. 

<~>

Заманында "Болгар кызлары" төркеменә күп авырлыклар күрергә туры килде. Хәзерге вакытта да ансамбльнең тормышы җиңел генә бармый. Яшь чагымда Татар дәүләт филармониясе каршында профессиональ концерт бригадалары эшли, алар төрле программалар әзерли, гастрольләргә йөри иде. Әмма боларның барысы да үткәндә калды. Хәзер һәркем үз эшенә генә бирелгән. Афишаларга карагыз! Нигездә, Мәскәү артистларының концертлары гына була. Безнең артистларның концерт залы арендалау өчен дә акчалары юк, ел саен акча эшләү авыррак. 

Халыкның мәхәббәте, тугры булуы гына безгә исән калырга ярдәм итте. Кайда гына чыгыш ясасак та, һәркайда безне соклану хисләре һәм рәхмәт сүзләре озата йөрде.

Авырып китү нәтиҗәсендә төркемнең җитәкчесен алыштырдым. Мин үземнең кече кызым Айгөлгә тукталдым, ул төркемнең эшчәнлеге белән яхшы таныш иде. Айгөл – консерватория белеме алган искиткеч музыкант, халыкара дәрәҗәдәге конкурслар лауреаты. Казан дәүләт консерваториясе кафедра мөдире, профессор Зилә Сөнгатуллинаның укучысы. Айгөл һәрвакыт иҗади эзләнүдә: яңа идеяләр, репертуар әзерли, вокал өлкәсендә яңа ачышларны өйрәнә. Төркемнең иҗади тормышы аның өчен яшәү рәвеше.   

 

Әйе, 28 ел эчендә "Болгар кызлары" составы берничә тапкыр үзгәрде. Без кастинг үткәрдек. Җырларга гына түгел, кызларның әхлакый тәрбиясенә дә игътибар иттек. Шуның өчен төркемдә һәрвакыт тыйнак һәм тәртипле кызлар җырлады. Үзен җәмгыятьтә лаеклы тота белүче кызлар. Бу һәрвакыт шулай булачак! Татар кызы образына туры килми торган, эчке күлмәктән яки ярым-шәрә төшкән фотосүрәтләрен бөтен дөньяга күрсәтүчеләр, үзләрен модель дип санаучылар безгә кирәкми. Андый кызлар белән шунда ук юлларыбыз аерыла.

<~>

Өстәвенә, кастинг вакытында Ләйсән Басыйровага төнге караоке-клубта чыгыш ясамаска әйтелде. Ул ризалашты, әмма вәгъдәсен үтәмәде. Аңа бик күп тапкырлар тормыш рәвешен үзгәртергә, үзен тыйнак һәм лаеклы рәвештә тотарга куштык. Тыңламады. Безнең алга шундый сорау килеп басты: бу тупаслыкка һәм хөрмәт итмәүгә сабыр итү, яки нинди дә булса мөһим карар кабул итү.

"Болгар кызлары” төркеме халык алдында танылу алды, тик югарыда түгел. 28 ел эчендә чыгыш ясаучылар арасында дәрәҗәле исем алучылар булмады. Кайбер катнашучылар төркемдә 20 елдан артык иҗат итә бит. Әмма кыенлыкларга, элеккеге солистларның ялган сүзләре һәм төркемне пычратырга омтылуларына да карамастан, "Болгар кызлары" триосы яшәп килә. Үз халкының музыка сәнгате чәчәк атуы өчен барлык талантларын биреп эшлиләр. 

"Татар блогерлары" сәхифәсендәге фикерләр редакция фикерләре белән туры килмәскә мөмкин.