عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «إِذَا مَاتَ أَحَدُكُمْ، فَإِنَّهُ يُعْرَضُ عَلَيْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَدَاةِ وَالعَشِيِّ، فَإِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الجَنَّةِ، فَمِنْ أَهْلِ الجَنَّةِ، وَإِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ فَمِنْ أَهْلِ النَّارِ
Габдулла ибне Гомәрдән, Аллаһ алардан разый булсын, тапшырыла, Аллаһның Рәсүле салләлләһү галәйһи вә сәлләм әйтте:
«Үлгәннән соң һәрбер кешегә иртә һәм кич ахирәттә аның өчен әзерләнгән урын күрсәтелеп торачак. Әгәр ул Җәннәт әһленнән булса, аңа Җәннәттәге урыны күрсәтелер; ә әгәр дә ул Ут (Тәмуг) әһленнән булса — аңа тәмугътагы урыны күрсәтелер».
Сахих Бохари, 3240
Аңлатма:
Ахирәт дөньясы — чынбарлыкта булган галәм. Үлгәннәр анда йә шатланырлар, йә кайгырырлар. Бу хәдис безне үлемгә һәм ахирәт тормышына даими әзерләнергә, тәкъва тормышка омтылырга һәм гөнаһлардан качарга, Җәннәтне күрергә омтылырга этәрә.
Мөҗәһид исемле тәбигыйннан тапшырыла: кеше вафат иткәч, җаннар мәрхүмнең янында була, аннан аерылмый.
Дәресләр:
Даими камилләшү: Бу хәдис даими рәвештә үз-үзеңне тикшерергә, рухи үсешкә омтылырга һәм хаталарны төзәтергә чакыра. Үткән изге гамәлләргә таянып, «мин җәннәтле кеше» дип йөрергә ярамый.
Аңлы булуның мөһимлеге: үлемне һәм ахирәт тормышын даими истә тотарга кирәк, чөнки күпчелек очракта үлем көтелмәгәндә, кинәт килә.
Үз гамәлләрең өчен җаваплылык: Һәркем үз гамәлләре һәм аларның нәтиҗәләре өчен тулы җаваплылыкта.
Хәдис әҗер яки җәзаның котылгысыз булуын ассызыклый.