Мәрьям һәм Павел 15 елдан артык бергә яшәделәр. Мәрьям – озын буйлы, соры күзле, елмаючан хатын, Павел да озын буйлы, иңнәре киң, куллары көчле, күз карашы мәрхәмәтле. Алар турында «бердәм, тату гаилә» дип сөйләделәр.
Еллар үткәч, нидер үзгәрде: Павел соңга калып кайта башлады, карашы салкын, хатынына сирәк орына. Ул Мәрьямгә карамый, гүя ул янәшәдә түгел, еракта, әллә кайда.
Мәрьям башта моны авыр эштән, арыганлыктан дип уйлады. Тик йөрәге борчылып типте. Хатын-кыз күңеле алдамый – арада өченче кеше барлыгын ул тоя башлады.
Беркөнне Павел үзе әйтте: аның сөяркәсе бар. Мәрьям өстенә бозлы су сиптеләр диярсең, тыны кысылды, тик күзеннән яшь чыкмады, бары бушлык кына иде.
Павел гаиләдән китмәде, ләкин сөю югалды. Алар бер өйдә яшәде, тик җаннары аерым иде. Мәрьям гафу итәргә тырышты, тик араларында бар нәрсә җимерелде.
Шуннан соң Павелның сәламәтлеге какшый башлады. Баш авыртулары, хәлсезлек, йокысыз төннәр. Аның йөзе суырылды, күзләренең нуры сүнде.
Табиблар сәбәбен таба алмады. Мәрьям аны дәваларга тырышты: ашатты, саклады, төннәр буе уяу утырды. Ләкин ире күз алдында сулып барды.
Павел бер төнне тын гына үлеп китте. Иртән Мәрьям аның салкын гәүдәсен тапты. Күкрәгеннән өзелеп чыккан сыкравы бөтен өйне яңгыратты.
Ярты ел үтте. Мәрьям үзе дә сүзсез калды. Түгәрәк йөзе очлаеп калды, күз карашы авырайды. Ул яшәмәде, бары тик яшәүгә охшаган халәттә иде.
Бер кичне ишек шакыдылар. Ишек артында Павелның сөяркәсе – ябык, сулган йөзле яшь хатын тора иде. Күзләрендә – курку.
– Мин сөйләшергә телим... – диде ул пышылдап. – Гафу итегез, зинһар...
Мәрьямнең җаны боз кебек катты. Ул аны куып чыгарырга теләде, тик сүзсез генә юл бирде. Аларга бу сөйләшү кирәк иде.
Аш өстәле артында тынлык. Хатын, елап, сүзсез генә сөйләп китте. Ул, көнчелек белән, бер карчыкка барып, бозым ясатып кайткан. Үлем теләмәгән, бары ярату өчен генә.
– Мин үлсен дип теләмәдем... – диде ул калтырап. – Ул гаиләдән китсен генә дип уйладым... Тик барысы да контрольдән чыкты...
Ул елады, йөзе сулган, гәүдәсе бөкерәйгән.
– Гафу итегез… зинһар…
Мәрьям дәшмичә карап утырды. Йөрәге катырак типте. Гафу итү юк иде. Тик нәфрәт тә сүрелде. Эчтә тик бушлык калды – тирән, авыр тынлык.
