Көзге салкын җил авыл урамнарында яфракларны бөтереп очыра. Мин капка төбенә чыгып, һава суларга гына уйлаган идем, арттан таныш тавыш ишетелде. Борылсам – Зәнфирә.
Зәнфирә – балачактан ук бергә үскән, классташ кыз. Әмма соңгы елларда бер дә аралашмадык, араларыбыз суынды. Зәнфирәнең күзләре кызарган, йөзе сулган, ябыккан.
– Саумы, – дидем сак кына.
– Саумын... тик сөйләшәсе сүзем бар, – диде ул, тавышы калтыранып.
Мин аны өйгә чакырдым. Чәй куйдым, әмма ул эчмәде. Кулларын тезләренә куеп, башын түбән иеп утырды.
– Мин сиңа бер зур гөнаһымны әйтергә килдем, – диде ул кинәт.
Йөрәгем әллә нишләп китте. Нинди гөнаһ?
– Мин яшь чакта сиңа сихер ясаттым, – диде ул һәм күзләремә туры карады.
Бер мизгелгә сүзсез калдым. Мондыйны сүз ишетермен дип, бөтенләй көтмәгән идем.
– Нигә? – дип кенә пышылдадым.
– Заһир өчен, – диде ул. – Мин аны үземә гашыйк итәргә теләдем.
Заһир... Минем ирем... Ул инде 10 ел элек трактор белән капланып үлде. Шул көннән соң йөрәгемдә кара бушлык калды.
– Син... син шуның өчен сихер ясадыңмы? – дип кычкырып җибәрдем.
Зәнфирә күзләрен йомды да, авыр сулап:
– Әйе... Мин яшь, акылсыз идем. Үз теләгемә ирешү өчен, Аллаһ тыйган юлга бастым, – диде.
Аның куллары күтәрелми икән, хәрәкәтләнүе дә кыен бирелә, үзе дә көчсез күренә.
– Мин күптәннән чирлим, – диде ул. – Табиблар дәвалый алмый. Сихерче гөнаһын әйтмичә, гафу үтенмичә үлә алмый, дигән сүз ишеттем. Шуңа яныңа килдем. Кичер мине… Булдыра алсаң...
Мин сүзсез утырдым.
– Шуңа мин килдем... үлгәнче әйтеп калдырасым килде, – диде ул.
Минем күңелдә коточкыч уйлар бөтермәсе күтәрелде. Бер яктан, ул үз гөнаһын үзе әйтә, гафу сорый. Икенче яктан, ул минем бәхетемне урлаган, иремне югалтуга сәбәпче булган.
– Син нәрсә эшләдең соң? – дип сорадым.
– Мәеттән алынган җеп, кабер туфрагы, кара сыер сөте... шуларны кушып, синең йорт ишеге төбенә куйдым. – Аның тавышы пышылдауга күчте.
Йөрәгем сыкранды. Күз алдыма ул көннәр килеп басты: минем белән Заһир арасында аңлашылмаучанлыклар, салкынлык.
– Син аңлыйсыңмы, Заһир үлде, – дидем.
– Беләм... Мин дә шул кайгы белән яшим, – диде ул. – Һәр төн төшләремдә аны күрәм.
Авылда кешеләр сихер турында күп сөйли, ләкин мин моңа кадәр аны чынга алмадым. Хәзер исә сүзләренең салкыны тәнемне өтте.
– Мин синнән гафу сорарга килдем, – диде Зәнфирә, елап.
Мин аңа карадым да, сүз таба алмадым. Гомер буе дус булган классташым... мине шулкадәр авыр югалтуга китергән икән.
– Минем күңелдә ачу да, нәфрәт тә бар, – дидем. – Әмма гафу итә белергә кушылган.
Зәнфирә гел башын аска таба иеп елады.
– Гафу итмәсәң дә, әйтергә тиеш идем, – диде ул.
Без тын утырдык. Тышта көзге җил тәрәзә пыялаларын кагып сызгырды.
– Заһирның үлеме... бәлки, язмыштыр, – дип пышылдадым, үзем дә ышанмыйча.
– Мин беләм, – диде Зәнфирә. – Ләкин мин шул язмышка кул суздым, шуңа гомерем дә, сәламәтлегем дә бетте.
Шулчак ул кулларын күтәрергә тырышты, әмма күтәрә алмады. Йөзе бөрешеп, авырту белән ыңгырашты.
– Менә, кара, – диде ул, – мин үзем дә сихернең корбаны булдым.
Мин башымны түбән идем.
– Ә син, – диде ул кинәт, – гафу итә аласыңмы?
Бу сорау минем күңелемне телеп үтте. Минем өчен гафу итү – барысын да оныту түгел, ә үземне җиңү.
– Белмим, – дидем. – Вакыт кирәк.
Зәнфирә урыныннан авырлык белән торды.
– Минем вакыт күп калмады, – диде ул, егылып китмәс өчен стенага тотып.
Мин аны ишеккә кадәр озаттым. Тышта яңгыр сибәли башлаган. Ул, ак яулыгын төзәтеп, китеп барды.
Мин ишек төбендә озак басып тордым. Эчемдә ут янды: үткәннәрне үзгәртеп булмый, әмма киләчәк өчен күңелне чистарту мөмкин.
Төнлә төш күрдем: Заһир басу уртасында тора, елмая. Артында – яңгыр, әмма ул юешләнми. Мин аңарга таба атладым, ә ул кулын күтәреп, «гафу ит» дигәндәй карады.
Иртән мин Зәнфирә янына барырга ниятләдем. Ул чирләп ята, тик үзе тыныч.
– Мин сине гафу итәм, – дидем мин, күз яшьләремне тыя алмыйча.
Аның йөзенә җиңеллек килде.
– Рәхмәт... – диде ул һәм күзләрен йомды.
Икенче көнне авылга хәбәр таралды: Зәнфирә үлгән.
Мин аны җирләргә бардым. Кабере янына кабат-кабат килдем. Бәлки, бу – минем дә сихердән, ачу-үпкәдән котылуымдыр.
Авыл халкы бу хәлне озак сөйләде. Кемдер сихергә ышанды, кемдер – юк.
Һәм беләм: гафу итү – ул көчсезлек түгел, ә иң зур көч.
