«Кыш урамда футболкадан йөри башлагач, авырудан туктадым»

Жилеткадан башладым

Балачакта Артем еш авыручы бала була, шуңа күрә, үсү белән, салкынны ярата башларга карар кыла. Ләкин моны традицион чыныгулар белән эшләми. Артем, акрынлап, салкын вакытта киеп йөри торган киемнәрен юкарта бара. Беренче 2-3 елда җылы жилеткада йөри, аннары кофтага күчә, аннары – күлмәккә, ә хәзер, ничек кенә салкын булмасын, 12 ел инде, теләсә кайсы сезонда футболка һәм джинс чалбарда йөри. Шортылар белән дә чикләнергә мөмкин, ләкин бу инде – эпатаж, ул күп игътибар җәлеп итәчәк.

– Чыныгуны акрын гына башкарырга кирәк, әгәр мин хәзер кинәт кенә бер футболкадан чыксам, үпкә ялкынсынуы белән ятар идем. Жилеткадан башлаганда, үз-үземә кулларда һәм аякларда мускуллардан башка туңарга бернәрсә дә юк, анда эчке органнар юк, шуңа күрә бернинди куркыныч та янамый, дигән фикерне сеңдердем. Нәкъ менә шулай чыныгу җиңелрәк – урамда калын киенеп йөрмичә, өйдә уңайлы температураны саклау. Теплица шартларына күнеккән кешеләргә авырыр өчен салкын су эчү дә җитә. Һәм, әлбәттә, теләсә нинди сезонны яратырга кирәк, җылы һәм кояшны гына түгел, – дип уртаклаша Артем.

Егеткә 35 яшь. Ул – программист, эшкә һәрвакыт җәяү бара, ә кичләрен «Коткаручы янәшәдә» проектында актив рәвештә волонтерлык итә, беренче ярдәм күрсәтү өчен, «ашыгыч ярдәм» чакыруларына бара.

Кышын бер футболкада 6-7 сәгать йөри ала. Һәрвакыт үзенә игътибар җәлеп итүенә һәм үтеп баручыларның даими сорауларына күнеккән инде. Аңа һәрвакыт «Сезгә ярдәм итәргәме?», «Сез адаштыгызмы?», «Сезгә акча кирәкме?» кебек сораулар яудыралар. Кайвакыт көненә 10 тапкыр ярдәм тәкъдим итәргә мөмкиннәр, ди ул. Шулай итеп, Артем Чаллыда бик кайгыртучан кешеләр яшәвенә инанган. Хәзер ул инде берни дә аңлатмый, бары машинадан кибеткә кадәр генә баруын әйтә.

Артем -38 градуслы салкында да урамда футболкада йөргән. Урамда җил булганда, Чаллыда салкын көннәр еш була. Хәтта Новосибирскида да салкынны кичерү җиңелрәк, анда җил мондагы кебек әче исми, ди ул.

12 ел – даруларсыз

Артем урамда шулай җиңел генә киенеп йөреп, бер тапкыр да авырмаган. Әгәр балалар мәктәптән яки балалар бакчасыннан вирус алып кайтса гына авырый, ләкин ул вакытта да 2-3 көннән савыга. Соңгы 12 елда ул дару эчмәгән. Өйдәгеләр белән тәрәзәне ачык калдырыргамы-юкмы икәнлеге турында еш бәхәсләшергә туры килә икән, шуңа күрә Артем кичен балконда утырырга һәм хәтта анда китап укырга тырыша. Артемга «Незамерзайка» дигән кушамат биргәннәр, ә ул үзе бейсболкасына «Ты не ты, когда холоден» дигән шигарь ябыштырган.

– Салкынны яратыр өчен, мин махсус чыныкмадым, салкын суларга да чуммадым, салкын душка да кәефем булганда гына керәм. Махсус чыныгучы кешеләр белән күп аралаштым, әмма аларның тотрыклы эффекты юк. Шуңа күрә организмны акрынлап түбән температураларга ияләштерергә булдым. Күп вакытны ярым шәрә килеш урамда үткәргәндә, организм әкренләп ияләшә һәм инде салкынны сизми диярлек, – ди Артем.

Балаларын да ул акрынлап чыныктыра башлаган, әмма аларның организмы алай ук тиз ияләшми. Аларга күбрәк җылылык кирәк, ди Артем. Әлегә ваннада салкын суда йөрү, машинадан бакчага кадәр җиңел киемдә йөгереп бару җитәрлек, ди ул.

Хатыны Артемны хуплый, ләкин үзе җылы киемнәрсез булдыра алмый, шул ук вакытта ире өчен тышкы киемгә акча сарыф итәргә туры килмәвенә шатлана.

– Кышкы киемгә экономия – бу зур плюс. Хәзер мин эштән кайтам, кар өстеннән барыр өчен кышкы ботинкаларымны кидем, ә болай мин һәрвакыт җәйге-язгы кием һәм аяк киеме белән йөрим. Курткаларым да, хәтта кофталарым да юк, – ди Артем.

Артем үзен салкын су белән коенып чыныгучы һәм шулай ук җиңел киемнән йөрүче ивановецлар хәрәкәтенә кертми. Аларның үз идеологиясе, ә Артем, гади генә әйткәндә, салкынны яратучы. Алар салкын су белән коеналар, тәннәрен кар белән ышкыйлар, бу – кан белән тәэмин итү өчен яхшы, әмма нәкъ менә салкынга сизгерлеккә бу йогынты ясамый, ди егет.

– Без түбән температурага түземсез булганга түгел, ә организм артык салкын икәнен сизеп, кан белән тәэмин итүне эчке органнарны тәэмин итүгә күчергәнгә туңабыз. Шуңа күрә бармаклар, куллар, аяклар туңа. Сез минем кулларыма тиеп карый аласыз – алар җып-җылы, ягъни организм мин үләм һәм мине коткарырга кирәк дип санамый, – дип ышана Артем.

«Челнинские известия» сайтыннан тәрҗемә