Төн уртасында ишек шапылдап ябылгач, безнең тормыш ике өлешкә бүленде: ул көнгә кадәр һәм ул көннән соң.
Әти безне куып чыгарды. Кычкырмады да, кыйнамады да. Әмма аның салкын, таштай авыр сүзләре барысыннан да авыррак булды.
– Китегез, – диде ул, күзләрен дә күтәрмичә. – Мин болай яши алмыйм.
Әни дәшмәде. Аның куллары дерелди иде, ләкин ул еламады. Елауны соңракка калдырган, күрәсең. Мин ул чакта 12 яшьтә идем, энекәшемә – 8. Без нәрсә булганын аңлап та бетермәдек. Кичә генә барысы да гадәттәгечә иде: аш өстәле, телевизор, әти тавышы. Ә бүген – чемодан, төн, салкын һава.
Без авылга кайтып киттек. Әнинең туган ягына. Анда кечкенә, иске йорт бар иде – бабайдан калган. Авыл безне тынлык белән каршы алды. Шәһәр шау-шуы юк, утлар юк, тик җил, агачлар һәм караңгы күк кенә.
Башта бик авыр булды. Суны коедан ташыдык, мич яктык, идәннәр салкын иде. Әни иртән торып фермага эшкә китә, кич кайткач та эше бетми. Аның куллары ярыла, йөзе ябыга барды. Ләкин ул безнең янда нык булырга тырышты.
Әти безне эзләмәде. Бер шалтырату да, бер хәбәр дә булмады. Башта мин аңа ачу сакладым. Аннары – сагындым. Ә аннан соң күңелдә бушлык кына калды.
Авыл балалары безне башта чит итте. «Шәһәрнекеләр», – диделәр. Әмма, вакыт узу белән, барысы да үзгәрде. Мин мәктәптә тырышып укый башладым, энекәшем күршеләргә ярдәм итте, утын кисте, мал карашты. Без, әкренләп, бу тормышка ияләштек.
Кайчак кичләрен әни мич янында утырып елап ала иде. Тавышсыз гына. Ул безне күрми дип уйлый иде, ләкин мин барысын да ишетә идем. Шул мизгелләрдә мин аның ничек көчле икәнен аңладым. Ул сынмады. Ул безне саклап калды.
Бер ел узды. Аннары – икенчесе. Безнең йортта җылылык барлыкка килде. Байлык түгел, әмма тынычлык. Без көлеп тә ала башладык. Бәйрәмнәрне үзебезчә үткәрдек. Әнинең күзләренә яктылык әкренләп кире кайтты.
Әти турында сирәк сөйләштек. Ул безнең тормыштан юк булды кебек. Әмма шул көн безне көчлерәк итте. Авырлык безне сындырмады – ул безне үстерде.
Хәзер мин артка борылып карыйм да шуны аңлыйм: ул төн – ахыргысы түгел иде. Ул – башлангыч кына. Без әни белән авылда яңа тормыш башладык. Авыр, ләкин намуслы. Яралы, ләкин чын.
Кайчак кешене куып чыгаралар. Әмма шул мизгелдә ул үз юлын таба. Без таптык.
Без инде олыгаеп бетсәк тә, әни бу вакыйга сәбәпләрен аңлатмады, без, артыгын сорап, аның күңелен яраламаска тырыштык.
