Ата-аналар үз балаларыннан алимент таләп итә аламы: реаль вакыйгалар һәм суд карарлары

Әти кеше 3 улыннан алимент алуга ирешкән

Мордовия судларының берсендә җәмәгатьчелек арасында резонанс тудырган эш каралган. Әти кеше, балигъ булган 3 баласыннан алимент түләтүне таләп итеп, судка мөрәҗәгать иткән.

Уллары әтиләренең балачакта гаиләсен ташлап китүен, аларны тәрбияләүдә катнашмавын һәм беркайчан да матди ярдәм күрсәтмәвен әйткән.

Аларның сүзләренә караганда, әниләре күп еллар элек үк алименттан баш тарткан. Шулай итеп ул, балаларын киләчәктә авыр хәлдә калдырмас өчен, якларга теләгән.

Әмма суд әтиләре ягын сайлаган.

Суд, РФ Гаилә кодексының 87 нче маддәсе нигезендә, әгәр элек үз вазыйфаларыннан баш тартканлыгы исбатланмаса, балалар эшкә сәләтсез ата-анасын карарга тиеш, дигән карар чыгарган.

Судьялар әйтүенчә, элекке үпкәләр турында сөйләү генә җитми. Ата-ананың алимент түләүдән качып йөрүен раслый торган документлар булу мөһим: мәсәлән, суд приставлары карарлары, судка гаризалар яисә бурыч турында белешмәләр.

Бала үз ата-анасына бурычлы булмасын өчен нишләргә?

Юристлар искә төшерә:

• Алименттан баш тартырга ярамый. Хәтта элеккеге ирегез белән мөнәсәбәтләрегез начар булса да, түләүләр рәсми рәвештә теркәлергә тиеш.
• Бурычларны кичермәгез. Алимент буенча бурыч ата-ананың вазыйфаларын үтәмәвен раслый ала.
• Барысын да документаль рәвештә теркәгез. Суд рәсми документларны гына карый, ә телдән аңлатмаларны түгел.

Әгәр алимент түләнмәсә, суд приставларына мөрәҗәгать итегез һәм бурычны түләтүгә ирешегез. Бу – баланы киләчәктә мөмкин булган дәгъвалардан яклаячак. (Мордовия Республикасы Югары судының 33-397/2020 номерлы билгеләмәсе)

15 елдан соң алимент – миллионнарча бурыч һәм «неустойка»

РФ Югары суды караган башка эштә хатын-кыз элеккеге иреннән 15 ел өчен алимент бурычын түләтергә тырышкан. Башта әти кеше акчаны тоткарлыксыз күчереп барган, әмма аерылышканнан соң 2 ел узгач, түләүләрне туктаткан.

Югалган суд документлары аркасында әни кеше озак вакытлар түләтүне таләп итә алмаган, һәм 2017 елда гына иске карар табылган. Бу вакытка бурыч 3 миллион сумнан артып киткән. Хатын-кыз шулай ук 24 миллион сум «неустойка» таләп иткән. Тиешле судлар дәгъваны өлешчә канәгатьләндергән: 3 миллион сумлык бурычны дөрес дип тапкан. Әмма РФ Югары суды бу карарларны кире каккан һәм эшне яңадан карауга җибәргән.

Югары суд, әни кешенең түләүләр алу өчен актив көрәшкәнме – приставларга, судка яки бурычлының эш бирүчесенә мөрәҗәгать иткәнме икәнен тикшерергә кушкан. Шулай ук суд әти кешенең чыннан да үз йөкләмәләреннән аңлы рәвештә баш тартканмы икәнен тикшерергә тәкъдим иткән.

Шул рәвешле, хәтта билгеле бер бурыч булганда да, суд позицияне яңадан карый ала. (РФ Югары судының 18-КАД20-38-К4 номерлы билгеләмәсе)

Алиментлар һәм түләтү сроклары турында нәрсәләр белү мөһим

РФ Гаилә Кодексының 113 нче маддәсе нигезендә, алиментларны судка яки приставларга мөрәҗәгать иткән көнгә кадәрге 3 ел өчен генә түләтергә мөмкин. Шуңа күрә документлар бирүне озакка сузмаска кирәк – бурыч бөтен үткән чор өчен исәпләнмәячәк.

Закон үз вакытында эш итүчеләрне яклый: үз хокукларыгызны яклау өчен никадәр иртәрәк мөрәҗәгать итсәгез, законлы түләүләрне тулы күләмдә алу мөмкинлеге дә шулкадәр югары.

Нәтиҗә: эмоцияләр түгел, ә документлар мөһим.

Гаилә конфликтлары бик сирәк кенә эмоцияләрсез була, әмма суд бары тик фактлар белән генә эшли. Әгәр сез үз хокукларыгызны яки балагызны якларга телисез икән, барысы да рәсми рәвештә теркәлергә тиеш:

• суд карары,
• башкару кәгазьләре,
• акча күчерүләр турында квитанцияләр,
• суд приставлары актлары.

Бары тик документлар гына гадел карар өчен нигез була ала. Суд кем хаклы, ә кем гаепле икәнен ачыкламый, ул дәлилләргә таяна.

Чыганак: «Татарстан 24»