Гөлнара, кафеда Айсылуны көтеп утыра. Мәктәп елларыннан бирле дус алар – 20 елдан артык бер-берсен беләләр, шатлыкта да, кайгыда да янәшә.
Иртә белән Айсылу шалтыратып, «бик мөһим, кичектермичә күрешик» диде.
Кафе ишеге ачылды. Айсылу килеп керде. Гөлнара аны күрү белән үк нидер булуын аңлады: йөзе кырыс, карашы салкын, елмаю юк.
– Сәлам, – диде Айсылу, каршысына утырып. Өстәлгә зур конверт куйды.
– Сәлам, Айсылу. Нәрсә булды сиңа? – диде Гөлнара, дустына кулын сузып.
Ләкин Айсылу кулын бирмәде.
– Хәзер үзең аңларсың, – диде ул салкын тавыш белән. – Башта бер сорауга җавап бир. Хәзер синең акчаң бармы?
– Акча? – аптырап карады Гөлнара. – Нигә сиңа акча?
– Бармы, юкмы – шуны гына әйт.
– Бар... Рафис белән машина алырга җыена идек. 300 мең чамасы җыйдык. Ни булды соң?
Айсылу баш какты, аннары конвертны ачып, берничә фотосурәт чыгарды. Өстәлгә, сурәтләрне түбән каратып, тезеп чыкты.
– Башта кара, – диде дә беренчесен әйләндерде.
Гөлнара карады – һәм төсе китте.
Фотода Гөлнара үзе иде. Ләкин Рафис белән түгел. Башка ир белән – Ирек белән. Алар кочаклашкан, үбешәләр.
– Бу кайдан... – дип пышылдады Гөлнара.
– Кайдан булуы мөһим түгел, – диде Айсылу, ә тавышы боздай салкын. – Иң мөһиме – алар бар. Һәм бу гына түгел. Менә тагын кара.
Ул калган фотоларны да әйләндерде. Кафеда, паркта, подъезд янында... Соңгысы – кунакханә ишеге янында.
– Айсылу, мин аңлата алам...
– Кирәкми, – Айсылу дустын бүлдерде. – Миңа синең мәхәббәт тарихларың кызык түгел. Минем максат башка. Рафис бу фотоларны күрсен, дисеңме?
– Син нәрсә, мине шантажлыйсыңмы?
– Мин тәкъдим ясыйм, – диде Айсылу, мыскыллы елмаеп. – 300 мең. Шул акчаны бирәсең – һәм фотолар минем кулда кала. Югыйсә иреңә җибәрәм.
– Айсылу! Без бит балачак дуслары! – дип кычкырды Гөлнара, урыныннан торып.
– Дус идек, – дип төзәтте теге. – Хәзер миндә бурычлар, коллекторлар, судлар. Ә синдә – акча. Менә шул...
Гөлнара урынына утырды. Бар дөнья әйләнеп киткән кебек иде. Куллары дерелди, күзләре яшь белән тулды.
– Мин сиңа барысын сөйләгән идем... ышанган идем... – диде ул, пышылдап.
– Үзең гаепле, – диде Айсылу тыныч кына. – Үзең ачтың сереңне. Мин файдаландым.
Гөлнараның башы әйләнде. Бер яктан – курку, икенче яктан – нәфрәт.
– Иртәгә иртәнгә кадәр вакытың бар, – диде Айсылу. – Акчаны картага күчерәсең.
Шулай дип, ул конвертны җыйды да чыгып китте.
Өйгә кайтып, Гөлнара йоклый алмады. Рафис аңа карап:
– Нәрсә булды, син бүген бөтенләй үзгәргән, – диде.
– Баш авырта, – дип кенә җавап бирде хатын.
Гөлнара төн буе уйлады: бирергәме акчаны? Юкмы? Бирсә – барысы бетә, акча юк, хыялдагы машина юк. Ә бирмәсә – фотолар китә.
Иртән ул карар кылды. Иреккә сөйләргә.
Ирек – Гөлнараның хезмәттәше иде. Аларның мөнәсәбәтләре күптән суына башлаган, ләкин әле өзелмәгән.
– Ирек, безнең проблема, – диде Гөлнара. – Безне фотога төшергәннәр. Мине дустым шантажлый. 300 мең сорый.
– Ничек инде дустың?! – Ирек аптырады. – Синең дустың бит ул?!
– Айсылу... – Гөлнараның тавышы өзелде. – Әйе, ул.
Ирек аптырашта калды.
– Бәлки, без дә аны капкынга төшерик? – диде Гөлнара. – Минем бер фикер бар.
Кич алар тагын шул ук кафеда очраштылар. Айсылу үзен тыныч тота, хәтта елмая иде.
– Я, алып килдеңме акчаны?
– Юк, – диде Гөлнара тыныч кына. – Мин түләмим.
Айсылуның йөзе караңгыланды.
– Шулаймыни? Ярар, иреңә барысын җибәрәм.
– Ә бәлки, ашыкмассың? – диде Гөлнара һәм планшет чыгарып, видео ачты.
Экранда алар икесе дә күренә, кичәге сөйләшү. Һәм Айсылуның тавышы ачык ишетелә: «300 мең бирмәсәң, Рафис барысын күрәчәк!»
Айсылуның йөзе агарды.
– Бу нәрсә?
– Видеокүзәтү язмасы, – диде Гөлнара. – Кичә сөйләшүдән соң мин кафега кереп, хуҗасына аңлаттым хәлне. Ул язып алган. Хәзер бу – минем кулда.
– Һәм нәрсә була?
– Ә бу – җинаять. «Вымогательство».
Айсылуның куллары калтырады.
– Ләкин мин сиңа бер мөмкинлек бирәм, – диде Гөлнара. – Хәзер үк бир миңа бөтен фотоларны, флешканы һәм телефондагы файлларны. Һәм югал.
Айсылу озак тын утырды. Соңында сумкасыннан телефон, флешка һәм конверт чыгарып, өстәлгә куйды.
– Мә. Барысын ал.
– Рәхмәт, – диде Гөлнара тыныч кына. – Әгәр бер генә копия калдырганыңны белсәм дә, язманы полициягә тапшырам.
Айсылу дәшмәде. Торды да чыгып китте.
Өйгә кайткач, Гөлнараның күңелендә бушлык иде. Ул үзен җиңгән кебек тойды, ләкин күңеленә тынычлык килмәде.
Кухняда Рафис утыра иде. Кулында чәй, йөзе җитди.
– Гөлнара, сөйләшергә кирәк, – диде ул.
Хатынның йөрәге жу итте.
– Ни турында?
– Мин беләм, – диде Рафис. – Ирек турында.
Гөлнара сүз әйтә алмады...
– Айсылу минем яныма 1 ай элек килгән иде, – дәвам итте Рафис. – Хатының турында мөһим хәбәр бар, диде. Акча сорады. Мин бирмәдем. Ул китте, ләкин мин шикләндем. Сине күзәттем. Һәм барысын аңладым.
– Нигә әйтмәдең?
– Өметләндем. Үзең сөйләвеңне көттем. Кичә Айсылу белән очрашуың турында да белдем.
Гөлнара күз яшьләренә буылды.
– Рафис... Мин үкенәм...
– Беләм. Шуңа күрә син бүген акча алмадың. Шуңа күрә әле без сөйләшә алабыз.
– Син миңа гафу итә аласыңмы?
Рафис озак дәшмәде. Аннары авыр итеп сулап куйды.
– Бу – җиңел түгел. Ләкин минем сине югалтасым килми. Әйдә, яңадан башлыйк.
– Башлыйк... – диде Гөлнара, аның кулын кысып. – Мин сине яратам. Һәм беркайчан да бүтән ялгышмаячакмын.
Айсылу турында бүтән хәбәр булмады. Ул шәһәрдән киткән, коллекторлардан качкан, дигән хәбәр ишетелде.
Гөлнара исә аңлады: чын дус – ул синең янәшәңдә еллар буе булган кеше. Гаепләрне кичереп, яраларны дәвалап, янәшә калучы.
Шулай итеп, Гөлнараның тормышында дуслык урынына мәхәббәт һәм ышаныч калды...