15 ел шәһәрдә яшәде, кияү тапмады, баласы да юк иде, һәм ул авылга кайтып өй салды...
Каланың таш сукмакларын үтеп, кеше агымында югалып бару гадәткә әйләнгән иде аның өчен. Йөрәккә якын, җанга таныш бер йөзе дә юк. Барысы да ашыга, барысы да үз мәшәкате белән. Ә ул… ялгыз. Күлмәкләре матур, аяк киемнәре затлы, прическа, макияж… тик күзендә ялтыравык очкыннар юк, ул сүнеп бара...
Башта Минзилә болай булыр дип уйламады. Яшь чакта авылдан чыгып киткәндә, зур өметләр белән юл тотты. «Казанда калам, белем алам, эшлим, аннары бәхетемне очратам, кияүгә чыгам, балалар табам...» – дип хыялланды. Яшьлек бит, хыялсыз булмый.
15 ел үтте. Диплом алынды, эш урыны да табылды. Башта бер бүлмәдә дус кызы белән яшәде. Аннары акча җыеп, ипотекага кечкенә фатир алды. Гомер узган саен әнисенең, туганнарның да сораулары ешайды: «Кызым, кияүгә чыгу уең юкмы? Балалар кирәк бит…»
Ә башта бит бар да матур булды! Мәхәббәте дә, күз яшьләре дә. Тик ни файда? Илдар исемле егетне яратты. Аның өчен хәтта туган авылына да сирәгрәк кайта башлады. Егет зур антлар да бирде, уртак киләчәк турында сөйләде.
Әмма 3 елдан соң Илдар башкага өйләнде…
Шуннан соң озак вакыт Минзилә үзе белән көрәште. Буранлы төннәрдә тәрәзә каршында басып, тын гына елады. Яра бик тирән булган икән. Берәүгә дә ышанмады инде. Йөрәк ишеген йозаклап куйды.
Берзаман дус кызлары бер-бер артлы кияүгә чыкты. Аннары аларның балалары туды. Кемдер аның белән аралашуын да сирәгәйтте. Башка дөнья, башка мәшәкать. Ә аның һаман шул ук: эш, өй, тынлык.
Казанга килгәч, беренче еллар гөрләп үтте. Каланың җемелдәвек утлары күңелне дә яктырта кебек иде. Әмма еллар үткән саен ялгызлык авырая барды. Әтисе үлгән хәбәрне дә шәһәр уртасындагы кафеда ишетте. Күңеле актарылып төшкәндәй булды.
Шуннан соң авылга ешрак кайта башлады. Әнисе белән озаклап утырды, мунча керде, бакча эшләрендә ярдәм итте. Тик кире шәһәргә кайтыр вакыт җитсә, тагын бушлык.
Калага кайткач, янә шул ук мизгелләр кабатлана: гөрләп торган урамнар, тик күңелдә яңгырап торган тынлык. «Болай яшәп булмый», – дигән нәтиҗәгә килде Минзилә.
Шулай бер кичне фатирының түр диванына утырып, кәгазь-каләм алды да авылга кайту планын төзи башлады. Эшеннән китәргә гариза язарга, фатирын сатарга, авылга кайтып йорт салырга. Барысы да пункт-пункт белән теркәлде.
Бер төнне шул планнар белән йокыга китте – төшендә чәчәккә күмелгән туган йортын күрде. Авылдагы таң яктысы күңелен яктыртты кебек. Иртән торып, соңгы ноктаны куйды: кайта.
Икенче атнада ук Минзилә җитәкчегә гаризасын тапшырды. Җитәкчесе гаҗәпләнде, үтенде, «мондый тәҗрибәле хезмәткәрне җибәрү – зур югалту» диде. Ә ул дәшмәде – күңелендәге карар нык иде.
Фатирын сатты. Артта – 15 еллык тарих, яшәү урыны гына түгел – хыяллар, күз яшьләре, ялгышлар калды. Йөрәге сыктады, тик үкенү юк.
Авылга кайту көне килеп җитте. Туган ягы аны тын гына, җылы кабул итте. Капка төбендә әнисе көтеп тора. Ике кулын җәеп каршы алды: «Кызым…»
Йортны яңадан салып чыгарга кирәк. Әмма Минзилә моны куркусыз кабул итте. Җир эше күңелгә якын. Калада ул туфрак исен оныткан иде.
Яңа өйне төзегәндә, авылдашлар булышты. Кем агач китерде, кем кадак бирде, кем ризык пешереп китерде. Аның моңа кадәр бу кадәр игелекне күргәне булмады.
Өй салып чыккач, Минзилә күкрәген тутырып сулыш алды. Монда һәр нәрсә үз урынында: алмагачлар, кошлар тавышы, кичке тынлык. Һәм… ялгызлык.
Күрше-күлән башта аптырап карады: шәһәрдән кайткан, ялгыз, баласы юк. Күп нәрсә пышылдап сөйләнде. Әмма ул дәшмәде. Үз юлын үзе сайлады.
Авылда тормыш акрынрак, әмма ныграк. Ул кичләрен тәрәзә каршында түгел, капка төбендә утырды. Күршеләр белән сөйләште, печән исен сулады, яланаяк җиргә басып йөрде.
Күпмедер вакыттан соң, мәктәптә укытучы булып эшли башлады. Балаларны яратты ул. Аларның уенын карап утырганда, күңелендәге бушлык бетеп киткәндәй булды.
Бервакыт бер укучысы: «Апай, сезнең балагыз юкмыни?» – дип сорады. Ул башта аптырап калды, аннары елмаеп: «Сез бит минем балаларым», – диде.
Авыл халкы да аны кабул итте. Тора-бара, «шәһәрнеке» димәделәр. Ярдәм сорап килүчеләр дә, киңәшкә чакыручылар да булды.
Минзиләнең тормышы үз агымына керде. Тыныч, әмма мәгънәле көннәр. Һәр иртә – табигать белән уяну, һәр кич – тынлык. Кайчак, кичләрен, күккә карап, тагын бер кат уйлап куя: «Кайчандыр тормышым булмаган кебек иде. Ә хәзер… тормышым мине үзе тапты».
Авылга кайтып, ул үзен кабат тапты. Каланың ялгызлыгы урынына җир җылысы, игелекле кешеләр табылды.
Иң мөһиме – ул бүген үкенми. Баласы тумаса да, йөрәгендәге ана назы белән кешеләргә кирәкле булды. Буш түгел, гомерен әрәм итмәде.
Кешеләр аңа карап соклана: «Бәхете калада булмаган икән, авыл кайтарган аны». Әйе, кайчак бәхеткә таба юл артка атлап бара. Авыл – аның тамыры. Һәм бу тамыр аңа көч бирде. 35 яшьтә ул яңадан яшәргә өйрәнде. Ялгыз түгел, берүзе генә түгел.
Кичләрен капка төбенә чыгып утырганда, күңеле тула: кошлар сайрый, авыл тын ала, еракта сыерлар мөгри, бакалар бакылдаша, черкиләр безелди. Бу – тормыш.
Ул бервакыт каладан кунакка килгән дустына әйтте: «Синең кебек кияүгә чыкмадым, бала тапмадым. Тик мин бүген… тулы тормышта яшим».
Авыл урамы буйлап үткәндә, аның исемен беләләр. Балалар сәлам бирә, олылар дәшә, «безнең Минзилә» диләр. Юк, ул югалмаган. Кайту – көч билгесе. Кайберәүләр кача, ә ул – кайтты. Һәм үз урынын тапты. Бу дөньяда иң зур батырлык – үзеңне табу. Җиргә баскан һәр адым – үткәннәрне кичеп, киләчәккә бару иде. Аның адымнары нык. Яшьлеге, ялгышлары өчен үкенми.
«Мин бәхетле», – ди ул...